H συγγραφή είναι μια δημιουργία που απαιτεί μεγάλη ανάλωση πνεύματος και ψυχής. Κάθε συγγραφέας αφουγκράζεται τους ήρωές του με βάση προσωπικά κριτήρια και αισθητήρια, τα οποία αποκαλύπτονται σε μια χειμαρρώδη συνομιλία μέσα σε κάθε ιστορία, που πλάθει η φαντασία του. Με την πένα της μας παρασύρει στη γοητεία τής υποκειμενικότητας, που χαρίζει η συγγραφή. Η Γιώτα Γουβέλη ξέρει πώς να κεντάει μια ιστορία με μίση και πάθη.
Αγγίζει τη γυναικεία ψυχολογία και προκαλεί τον αναγνώστη να ζήσει στο όριο με τους χαρακτήρες της. Η ηρωίδα τού τελευταίου της βιβλίου είναι μια σύνθετη προσωπικότητα, καθώς ο χαρακτήρας της υφαίνεται, ξηλώνεται και ξανασυντίθεται μέσα στο βιβλίο πολλές φορές, και καθιστά το «Κεντρί τής πεταλούδας» ένα από τα πιο αγαπημένα μυθιστορήματα του αναγνωστικού κοινού.
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Έχετε πρότυπα στη ζωή σας και στη συγγραφική σας καριέρα, κυρία Γουβέλη;
Κάπου διάβασα πως δεν μπορείς να γίνεις καλός άνθρωπος, αν δεν έχεις συναντήσει έστω έναν καλό άνθρωπο στη ζωή σου. Εγώ είχα την τύχη να συναντήσω περισσότερους από έναν καλούς ανθρώπους, κι αυτούς έχω ως πρότυπο, ανεξάρτητα από το κοινωνικομορφωτικό τους επίπεδο. Όσον αφορά στη συγγραφή, τα πρότυπα ήταν όλοι αυτοί οι μεγάλοι συγγραφείς, που διαμόρφωσαν τη σκέψη μου από παιδί, αλλά βέβαια όταν γράφω το δικό μου μυθιστόρημα, κυριαρχούν τα προσωπικά βιώματα και συναισθήματα.
Υπήρξαν κάποιοι παράγοντες στη ζωή σας, που σας οδήγησαν στη συγγραφή βιβλίων;
Ήθελα να πω τη δική μου αλήθεια και «σκέψη που δεν κοινωνείται, δεν υπάρχει». Οι χαρακτήρες και οι καταστάσεις στα βιβλία μου παρουσιάζονται χωρίς ίχνος επίφασης ή καθωσπρεπισμού. αυτό επιδιώκω τουλάχιστον. Αν ρωτήσετε τη κόρη μου, η οποία είναι ο θερμότερος υποστηρικτής μου, θα σας πει «η μαμά πάντα μάς απειλούσε (!) πως θα γράψει βιβλίο κάποτε». Πράγματι με έπνιγε το δίκιο μου, που λέμε. Κάποτε με έπνιξε τόσο πολύ, που έπρεπε να το εκφράσω κάπως. Έτσι, προέκυψαν τα βιβλία μου.
Η διαδικασία συγγραφής βιβλίων, και μάλιστα αξιόλογων βιβλίων, μοιάζει με κάποια άλλη καθημερινή διαδικασία, ώστε να την αντιληφθούμε κι εμείς καλύτερα;
Οτιδήποτε αξίζει στη ζωή, έχει μόχθο πίσω του, είτε σωματικό είτε ψυχικό είτε πνευματικό. Όταν, για παράδειγμα, μια μαμά φροντίζει για τη διατροφή τής οικογένειάς της, πρέπει να σκεφτεί τι είναι ωφέλιμο, τι είναι γευστικό, τι τους αρέσει, να το οργανώσει δηλαδή μέσα στο μυαλό της πρώτα κι ύστερα να το υλοποιήσει, να ψωνίσει, να μαγειρέψει, να δοκιμάσει, να διορθώσει, κι όταν το σερβίρει να περιμένει με λαχτάρα την ικανοποίηση ή μη της οικογένειάς της. Έτσι κι ο συγγραφέας, σκέφτεται, εμπνέεται, οργανώνει, μοχθεί και στο τέλος περιμένει με αγωνία την ανταπόκριση του αναγνώστη.
Γράφετε εμπειρικά, κυρία Γουβέλη; Αποτελούν τα βιβλία σας προσωπικές εμπειρίες;
Θα έπρεπε να είχα ζήσει πολλές ζωές για να είναι προσωπικά βιώματα όσα γράφω. Όμως, σε κάθε χαρακτήρα, σε κάθε κατάσταση που περιγράφω, θέτω δικούς μου προβληματισμούς, είναι η αλήθεια, προσπαθώ εγώ η ίδια να καταλάβω το πώς και το γιατί. Μπορεί οι ιστορίες που περιγράφω να μην είναι πραγματικά γεγονότα, τα συναισθήματα όμως και τις αγωνίες των ηρώων μου τα έχω βιώσει οπωσδήποτε, όπως τα έχουμε βιώσει όλοι μας λίγο-πολύ. Οι αγωνίες της ύπαρξης προσδιορίζουν διαχρονικά τον άνθρωπο, τον κάθε άνθρωπο, συνειδητά ή ασυνείδητα.
Στο τελευταίο σας βιβλίο «Το κεντρί τής πεταλούδας» από τις εκδόσεις «Διόπτρα» πρωταγωνιστούν τρεις γυναίκες και τα ένοχα μυστικά τους. Μέσα στο βιβλίο οι αναγνώστες μπορούν να ανακαλύψουν κομμάτια τής δικής τους ζωής. Ποιο είναι το μυστικό αυτής της επιτυχίας; Θέλετε να το μοιραστείτε μαζί μας;
Μυστικό, τι παρεξηγημένη αλλά απείρως γοητευτική λέξη! Τα μυστικά μας αποτελούν, κατ’ εμέ, το πιο προσωπικό, το πιο ακριβό κομμάτι της ψυχής μας, εκείνο το κομμάτι που κάνει τον κάθε άνθρωπο μοναδικό. Οι ηρωίδες στο «Κεντρί τής πεταλούδας» έχουν η κάθε μια τα δικά της μυστικά, τον δικό της ψυχισμό, τα δικά της ιερά και όσια που την κάνουν διακριτή, μοναδική. Κι όπως λέτε, κυρία Δούλη, στο βιβλίο κάποιος μπορεί να αναγνωρίσει δικές του καταστάσεις και συναισθήματα κι ελπίζω να βοηθηθεί να τα καταλάβει καλύτερα. Για παράδειγμα, η Σόνια στο μυθιστόρημα, μια γυναίκα έξυπνη και ψυχικά καλλιεργημένη, εγκλωβίζεται στην πιο οδυνηρή εμμονή, σ’ έναν μάταιο έρωτα. Γιατί; «Η αλογία ενυπάρχει στη βιολογική υπόσταση του ανθρώπου», διάβασα σε ένα ιατροφιλοσοφικό δοκίμιο κι ίσως αυτό να αποτελεί μια βάση κατανόησης. Από την άλλη, η Ρεβέκκα, μια δεσποτική μητέρα, ένας απλά κακός χαρακτήρας ή το ένα σκέλος στο διαχρονικά φοβερό δίδυμο μάνα-γιος; Γνώριμες καταστάσεις, αιώνιες αγωνίες. Νά ‘ναι αυτό το μυστικό τής όποιας επιτυχίας, όπως λέτε; Ίσως.
Ποιο είναι το δυσκολότερο αναγνωστικό κοινό κατά τη γνώμη σας;
Ο κάθε αναγνώστης, που μπαίνει στο βιβλιοπωλείο να αγοράσει ένα βιβλίο. Ποτέ δεν ξέρεις αν αυτό που έχεις δημιουργήσει, είτε σαν περιεχόμενο είτε σαν περίβλημα –εξώφυλλο, περίληψη, αισθητική– τον αφορά με κάποιον τρόπο. Ο αναγνώστης είναι πάντα ένα ερωτηματικό, ανεξαρτήτως επιπέδου ή φύλλου ή ηλικίας.
Όλη αυτή η εμπειρία, του να ζεις μέσα σε κοινωνική αναταραχή, σας άλλαξε;
Με μπέρδεψε, με υποχρέωσε να επαναξιολογήσω τη διαδρομή τη δική μου, της χώρας, των ηγετών της, των πολιτών της. Θεωρώ πως όλοι είμαστε σ’ αυτή τη διαδικασία της επαναξιολόγησης, όσο για τα συμπεράσματα χρειάζεται χρόνος για να κατασταλάξουν.
Έχετε σχηματίσει κάποια γνώμη για την οικονομική κρίση;
Με υπερβαίνει αυτή η παγκοσμιοποιημένη οικονομική λειτουργία και προσπαθώ να μην καταφύγω σε εύκολες εξηγήσεις συνωμοσιολογίας, αλλά, από την άλλη, θεωρώ πως και στην οικονομία ισχύει ό,τι προσπαθεί ένα μυθιστόρημα να πει στον αναγνώστη του: «Κοίτα, τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα απ’ ό,τι νομίζεις».
Η κρίση μπορεί να γεννήσει Τέχνη;
Το βάσανο γεννάει τέχνη, η εσωτερική αναταραχή, η ανάγκη για έκφραση και κατανόηση. Όλα αυτά είναι και στοιχεία τής κρίσης και προφανώς θα βγουν στην επιφάνεια με πολύ ενδιαφέροντα έργα τέχνης, ήδη γίνεται.
Σπουδάσατε Θετικές επιστήμες, κυρία Γουβέλη. Η συγγραφή πότε προέκυψε στη ζωή σας;
Όταν υποψιάστηκα πως η γνώση, που η επιστήμη των μαθηματικών κατακτά με αλματώδη βήματα, μπορεί να χρησιμεύσει και στην κατανόηση της δικής μας μικρής ζωής. Στο «Κεντρί τής πεταλούδας» οι εξελίξεις στη ζωή των ηρώων υπακούουν στους νόμους τής ζωής με τον ίδιο τρόπο που οι εξελίξεις μετά το κούνημα των φτερών της πεταλούδας υπακούουν στους νόμους τής φύσης.
Πιστεύετε ότι η παρούσα ηγεσία τής χώρας έχει αρθεί στο ύψος των περιστάσεων ή έχει αποδειχθεί κατώτερη;
Αυτό, το μέλλον θα το δείξει, κυρία Δούλη. Η ιστορία κρίνει τον παρόντα χρόνο.
Τι σας ενοχλεί στους ανθρώπους;
Η υποκρισία και η δηθενιά.
Τι σας αγγίζει, σας εμπνέει ή σας απωθεί;
Με ενδιαφέρει τόσο η φωτεινή όσο και η σκοτεινή πλευρά τού ανθρώπου, ακόμη κι αν με απωθεί.
Μέσα στο βιβλίο «Το κεντρί τής πεταλούδας» διαφαίνονται οι «εκπτώσεις» που κάνουν οι γυναίκες σήμερα στη σχέση τους με τους άνδρες. Η ιδέα διαπερνά όλο το βιβλίο, ενώ διατυπώνεται μόνο σ’ ένα σημείο. Ποια είναι η γνώμη σας; Σας απασχολεί γενικότερα;
Αυτή είναι μεγάλη συζήτηση. Το ζευγάρι δεν έχει βρει ακόμα την ισορροπία του, δεν μπορεί να προσαρμόσει τις παραδοσιακές αξίες τού άντρα και της γυναίκας στις απαιτήσεις τής σημερινής ζωής. Εκπτώσεις γίνονται εκατέρωθεν, μόνο που η γυναίκα είναι πιο δοτική εκ φύσεως.
Υπάρχει κάτι που σας λείπει;
Χρόνος. Ποτέ δεν μου φτάνει η μέρα για να κάνω όσα θα ήθελα, ακόμα και να χαζολογήσω με την ησυχία μου.
Λέτε «όχι» και σε τι;
Όχι στους ξερόλες.
Είστε ικανοποιημένη με τον εαυτό σας και τη δουλειά σας; Αν σας δινόταν η ευκαιρία, θα αλλάζατε κάτι;
Αναλόγως τη διάθεσή μου. Άλλοτε θα άλλαζα τα πάντα, άλλοτε τίποτα απολύτως, με προτίμηση στο δεύτερο.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
Η Γιώτα Γουβέλη είναι απόφοιτος του Μαθηματικού Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στην πληροφορική και τη διοίκηση επιχειρήσεων. Εργάστηκε στο χώρο της εκπαίδευσης και σε πολυεθνικές εταιρείες επικοινωνίας, ως υπεύθυνη μέσων μαζικής ενημέρωσης. Έχει τρία παιδιά και ζει με την οικογένειά της στην Αθήνα. Το πρώτο της μυθιστόρημα Η μουσική του κόσμου κυκλοφόρησε τον Μάιο του 2010 από τις Εκδόσεις Διόπτρα και έτυχε θερμής υποδοχής από αναγνώστες και κριτικούς. Ακολούθησε Το σκίτσο το 2011. Το τρίτο της μυθιστόρημα, Το κεντρί της πεταλούδας, είναι εμπνευσμένο από το φαινόμενο της πεταλούδας.
* Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Τα Μετέωρα” στις 4 Ιανουαρίου 2013.
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!
