Προτιμά την πτυχή της λογοτεχνίας που αφορά στην απόλαυση και στο «ταξίδι», και όχι στον διδακτισμό. Η Νικολέτα Καπίλλα πιστεύει ότι είναι λάθος να γράφονται βιβλία με αυτοσκοπό να διδάξουν κάτι, χωρίς βέβαια να είναι κακό εάν η ιστορία περνά και κάποια μηνύματα στον αναγνώστη.
Όταν η ίδια έγραφε την ιστορία της έφηβης ηρωίδας της, δεν είχε σκοπό να διδάξει κάτι, ήθελε μόνο να περάσουν καλά οι αναγνώστες, διαβάζοντάς την, αλλά και να νιώσουν ότι όλοι μας μπορεί να βιώνουμε παρόμοιες καταστάσεις.
Θεωρεί πώς τα βιώματα μας επηρεάζουν όλους και ότι αναπόφευκτα κουβαλάμε και τις εμπειρίες και τα βιώματά μας, και αυτό βγαίνει άλλοτε συνειδητά κι άλλοτε ασυνείδητα σε οτιδήποτε κάνουμε.
Πιστεύει ότι, εάν υπήρχε περισσότερος χώρος και χρόνος για τη λογοτεχνία στα σχολεία, δεν θα υπήρχε τόσο μεγάλο ποσοστό αναλφαβητισμού, παραβατικότητας και άλλων προβλημάτων, διότι η λογοτεχνία καλλιεργεί τον άνθρωπο, τον εξευγενίζει, προάγει αξίες, και κυρίως σε βάζει στη θέση του άλλου.
Η ίδια αγαπά πολύ τα βιβλία, θεωρεί πολύτιμα όσα κερδίζει κάποιος από την ανάγνωση ενός καλού βιβλίου, και η επιθυμία της είναι να έρθουν όσο γίνεται περισσότερα παιδιά σε επαφή με τη λογοτεχνία, γι’ αυτό και συμμετέχει στην Παιδική Λέσχη Ανάγνωσης Αμμοχώστου, όπου πραγματοποιούνται εργαστήρια δημιουργικής γραφής και φιλαναγνωσίας. Μέσα από αυτό το εκπαιδευτικό και πολιτιστικό κύτταρο προσπαθούν να δώσουν στα παιδιά ποικίλες εμπειρίες, για να διευρύνουν τους ορίζοντές τους και να δουν ότι πέρα από τον φανταστικό κόσμο της οθόνης, υπάρχει κι ο δικός τους φανταστικός κόσμος, τον οποίο μπορούν να δημιουργήσουν με τις λέξεις ή να ταξιδέψουν σε αυτόν μέσα από ένα βιβλίο.
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Κέδρος» το βιβλίο σας για εφήβους με τίτλο «Η χρονιά που όλα έγιναν γκρι». Θέλετε να μας πείτε, κυρία Καπίλλα, πώς γεννήθηκε μέσα σας η ιδέα για να γράψετε αυτό το βιβλίο;
Καταρχάς θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για τη φιλοξενία στην εφημερίδα ΤΑ ΜΕΤΕΩΡΑ, κυρία Δούλη. Το εφηβικό μου βιβλίο γράφτηκε σε μια δύσκολη προσωπική περίοδο. Με αυτή την αφορμή άρχισα να γράφω την ιστορία της Δήμητρας, μιας έφηβης, στη ζωή της οποίας συμβαίνουν απανωτά θλιβερά γεγονότα. Ένιωθα ότι πορευτήκαμε μαζί με την ηρωίδα μου από τη λύπη στη χαρά, από το σκοτάδι στο φως.
Με ποιο κριτήριο επιλέξατε να ασχοληθείτε με το ευαίσθητο θέμα της εφηβείας;
Λόγω επαγγέλματος έρχομαι καθημερινά σε επαφή με παιδιά και εφήβους. Η εφηβεία είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα περιόδος με όλες τις προκλήσεις που περιλαμβάνει. Το βιβλίο ήταν μια ευκαιρία να μιλήσω για ένα θέμα που είχα παρατηρήσει ότι επηρεάζει ιδιαίτερα τους εφήβους, με την ευχή να βρουν το σθένος και τη θέληση να μιλήσουν για τις δυσκολίες και τις απογοητεύσεις τους.
Το συγκεκριμένο βιβλίο απευθύνεται σε εφηβικό-νεανικό κοινό. Διαβάζοντάς το ο αναγνώστης νιώθει ότι έχει γραφεί από μια έφηβη συγγραφέα. Πόσο εύκολο ή δύσκολο ήταν να μπείτε στην ψυχοσύνθεση της έφηβης ηρωίδας σας;
Δεν ήταν εύκολο να μπω στην ψυχοσύνθεση μιας έφηβης μαθήτριας, και γι’ αυτό χρειάστηκε να ενσκύψω στον εαυτό μου, να ανακαλέσω γεγονότα και βιώματα της εφηβικής μου ηλικίας και να θυμηθώ «πώς ένιωσα τότε που…». Σίγουρα βοήθησε η επαφή στο σχολείο με παιδιά που βρίσκονται ηλικιακά στις αρχές της εφηβείας, αλλά και το ότι καταβάθος, μέσα μου, κυριαρχεί συχνά η «έφηβη Νικολέτα»!
Ποια πιστεύετε πως είναι τα δυνατά στοιχεία των χαρακτήρων της ιστορίας σας;
Είναι πιθανόν ο κάθε αναγνώστης να εντοπίζει ένα διαφορετικό στοιχείο ως το δυνατό σε κάθε χαρακτήρα. Το χιούμορ και ο αυτοσαρκασμός, για παράδειγμα, θεωρώ ότι είναι ένα από τα δυνατά στοιχεία της Δήμητρας και της Άννας. Όσον αφορά στους γονείς τους, είναι το γεγονός ότι δεν «πνίγουν» τη Δήμητρα αλλά παραμένουν διακριτικά κοντά της. Ο Αλέξανδρος έχει υπομονή, επιμονή και είναι αληθινός.
Μέσα από την ηρωίδα σας περνάτε σημαντικά μηνύματα. Πιστεύετε στον διδακτικό ρόλο της λογοτεχνίας; Είναι η ανάγνωση ενός λογοτεχνικού έργου μια διαπλαστική κινητήρια δύναμη;
Προσωπικά προτιμώ την πτυχή της λογοτεχνίας, που αφορά στην απόλαυση και στο «ταξίδι», παρά στον διδακτισμό. Είναι λάθος να γράφουμε βιβλία με αυτοσκοπό να διδάξουμε κάτι, χωρίς να είναι κακό, αν η ιστορία μας περνά κι ένα μήνυμα. Όταν έγραφα την ιστορία, δεν είχα σκοπό να διδάξω κάτι. Ήθελα να περάσει καλά ο/η αναγνώστης/ρια, διαβάζοντάς την, αλλά και να νιώσει ότι όλοι/ες μπορεί να βιώνουμε παρόμοιες καταστάσεις. Η λογοτεχνία ψυχαγωγεί, παρηγορεί, ανοίγει ορίζοντες, εμπνέει, και υπό αυτούς τους όρους σίγουρα αποτελεί μια διαπλαστική κινητήρια δύναμη.
Εργάζεστε ως Εκπαιδευτικός. Πώς προέκυψε η συγγραφή στη ζωή σας;
Θα ακουστεί κλισέ αλλά μου άρεσε να γράφω από μικρή, ιδιαίτερα στην εφηβεία και αργότερα στο πανεπιστήμιο, στο οποίο έγραφα στο περιοδικό του Ομίλου Λογοτεχνίας. Θαύμαζα τους συγγραφείς, αλλά δεν μπορούσα να φανταστώ τον εαυτό μου ως συγγραφέα. Έγραφα κυρίως για μένα. Στην πορεία, καθώς δοκιμάζαμε με τα παιδιά στο σχολείο να γράψουμε ιστορίες ή όταν στο σπίτι σκαρώναμε ιστορίες και στιχάκια με τα παιδιά μου, έκανα τις πρώτες μου απόπειρες να γράψω για παιδιά.
Και πώς γεννήθηκε το ενδιαφέρον σας για τη λογοτεχνία;
Η αγάπη μου για τη λογοτεχνία οφείλεται στη μητέρα μου, η οποία έφερνε βιβλία σε εμένα και στα αδέρφια μου από όταν ήμασταν μικροί και συνέχισε να το κάνει ακόμη κι όταν ήμουν μαθήτρια λυκείου. Διάβαζε από μικρή κι η ίδια και μετέφερε αυτή την αγάπη της και σε εμάς.
Πιστεύετε ότι κάθε δημιουργός επηρεάζεται από προσωπικές καταστάσεις που αποτελούν κομμάτι του εαυτού του και της ζωής του;
Το βίωμα είναι σημαντικό κομμάτι και επηρεάζει κάθε δημιουργό σε κάθε Τέχνη. Είμαστε ό,τι ζήσαμε, κυρία Δούλη. Αναπόφευκτα κουβαλάμε τις εμπειρίες και τα βιώματά μας, και αυτό βγαίνει άλλοτε συνειδητά κι άλλοτε ασυνείδητα στα έργα μας. Δεν θα γράψω απαραίτητα για κάτι που μου έχει συμβεί, αλλά με αφορμή αυτό ίσως γράψω μια ιστορία που σχετίζεται με ένα βίωμά μου ή με το πώς μια συγκεκριμένη εμπειρία επέδρασε μέσα μου.
Η εφηβική λογοτεχνία πιστεύετε ότι ωριμάζει την πνευματική κατάσταση των νέων και προάγει τη συναισθηματική καλλιέργειά τους;
Συμφωνώ, και αυτό ισχύει όχι μόνο για την εφηβική λογοτεχνία αλλά για τη λογοτεχνία γενικότερα. Η λογοτεχνία καλλιεργεί τον άνθρωπο, τον εξευγενίζει, προάγει αξίες, και κυρίως σε βάζει στη θέση του άλλου (ενσυναίσθηση). Αν υπήρχε περισσότερος χώρος και χρόνος για τη λογοτεχνία στα σχολεία, δεν θα υπήρχε τόσο μεγάλο ποσοστό αναλφαβητισμού, παραβατικότητας και άλλων προβλημάτων.
Στο εν λόγω βιβλίο το κείμενο συνοδεύεται και από μια καταπληκτική εικονογράφηση. Η εικονογράφος Δήμητρα Παπαδημητρίου διακρίθηκε στον διαγωνισμό που προκήρυξε το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου για την εικονογράφηση του συγκεκριμένου βιβλίου. Θέλετε να μας πείτε πόσο σημαντική θεωρείται την εικονογράφηση σ’ ένα βιβλίο, κυρία Καπίλλα;
Ο εικονογράφος και ο συγγραφέας λειτουργούν ως συνδημιουργοί ενός βιβλίου, κυρίως στα εικονογραφημένα βιβλία ή εικονοβιβλία. Στα βιβλία για μεγαλύτερα παιδιά η εικονογράφηση δεν θεωρείται απαραίτητη. Στο δικό μας βιβλίο σε κάθε κεφάλαιο υπάρχει μια εικόνα, μια πολύ θετική προσθήκη θεωρώ, καθώς η εικονογράφος έπιασε τον παλμό της ιστορίας και ζωντάνεψε τις κατάλληλες σκηνές. Αισθάνομαι πολύ τυχερή που συνεργάστηκα με την κυρία Παπαδημητρίου.
Το βιβλίο σας «Η χρονιά που όλα έγιναν γκρι» έλαβε επίσης το πρώτο βραβείο του Κυπριακού Συνδέσμου Παιδικού-Νεανικού Βιβλίου. Τι σημαίνει για εσάς αυτή η διάκριση;
Ο συγκεκριμένος διαγωνισμός θεωρείται από τους σημαντικότερους στην Κύπρο. Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Παιδικού Νεανικού Βιβλίου στηρίζει και προωθεί τους Κύπριους συγγραφείς εδώ και μισό αιώνα. Ήταν μεγάλη τιμή η διάκριση, μου έδωσε τεράστια χαρά, αλλά και την ευκαιρία να δω το έργο μου να κυκλοφορεί με τη στήριξη του Πολιτιστικού Ιδρύματος Τραπέζης Κύπρου και τη φροντίδα των εκδόσεων Κέδρος.
Η βράβευσή σας, εκτός από χαρά, σας δημιουργεί και άγχος για το επόμενο συγγραφικό σας βήμα;
Σίγουρα η διάκριση με έχει βοηθήσει να είμαι πιο προσεκτική για το επόμενο βήμα, πιο υπομονετική και επιλεκτική.
Πέρα από τη συγγραφή είναι γνωστή η αγάπη σας για τις δράσεις της Παιδικής Λέσχης Ανάγνωσης Αμμοχώστου, η οποία υλοποιεί εργαστήρια δημιουργικής γραφής και φιλαναγνωσίας. Πιστεύετε ότι αυτά είναι συγκοινωνούντα δοχεία;
Οπωσδήποτε είναι, κυρία Δούλη. Αγαπώ πολύ τα βιβλία, θεωρώ πολύτιμα όσα κερδίζει κανείς από την ανάγνωση ενός καλού βιβλίου και επιθυμία μου είναι να έρθουν όσο γίνεται περισσότερα παιδιά σε επαφή με τη λογοτεχνία. Προσπαθούμε να δίνουμε στα παιδιά ποικίλες εμπειρίες, όπως παρουσιάσεις βιβλίων, εργαστήρια δημιουργικής γραφής, θεατρικού παιγνιδιού κ.ά., για να διευρύνουν τους ορίζοντές τους και να δουν ότι πέρα από τον φανταστικό κόσμο της οθόνης υπάρχει κι ο δικός τους φανταστικός κόσμος, τον οποίο μπορούν να δημιουργήσουν με τις λέξεις ή να ταξιδέψουν σε αυτόν μέσα από ένα βιβλίο.
Πώς βλέπετε την εξέλιξη του εφηβικού βιβλίου στις μέρες μας;
Οι Έλληνες συγγραφείς που γράφουν για εφήβους είναι σπουδαίοι και καταξιωμένοι, παίρνουν την εφηβική λογοτεχνία ένα βήμα μπροστά κάθε φορά, ακολουθώντας και τις τάσεις που υπάρχουν στο Εξωτερικό. Το ερώτημα είναι αν το εφηβικό βιβλίο φτάνει στους αποδέκτες του. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα, που πρέπει να κερδηθεί και για να γίνει αυτό χρειάζεται συνεργασία συγγραφέων, εκδοτών, εκπαιδευτικών, γονέων και των επίσημων φορέων.
ΤΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
Η Νικολέτα Καπίλλα γεννήθηκε στη Λεμεσό.
Είναι παντρεμένη και μητέρα τριών παιδιών.
Είναι απόφοιτος του Τμήματος Επιστημών της Αγωγής του Πανεπιστημίου Κύπρου και κάτοχος του Μεταπτυχιακού τίτλου «Επιστήμες της Αγωγής».
Εργάζεται ως εκπαιδευτικός σε δημοτικά σχολεία της Κύπρου.
Ήταν μέλος της συντακτικής επιτροπής της νεανικής έκδοσης της Ιεράς Μητροπόλεως Λεμεσού «Καθ’ Οδόν» (2007-2017).
Το μυθιστόρημά της «Η χρονιά που όλα έγιναν γκρι», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Κέδρος» έλαβε το Α’ Βραβείο στον ετήσιο Διαγωνισμό Ανέκδοτου Παιδικού/Eφηβικού Μυθιστορήματος του Κυπριακού Συνδέσμου Παιδικού – Νεανικού Βιβλίου (2021).
Κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία της «Μια φορά και ένας Ρο!» (iWrite, 2019), «Έξυπνα ηλεκτρονικά VS έξυπνα βιβλία – Mια παράξενη πολεμική ιστορία» (Ελληνοεκδοτική, 2021) και «Η κυρία Γενναιοδώρα» (Βιβλιοσκόπιο, 2022).
Είναι συντονίστρια των δράσεων της Παιδικής Λέσχης Ανάγνωσης Αμμοχώστου, που λειτουργεί στο Κέντρο Προσφοράς και Αγάπης Άγιος Χριστόφορος (ΚΕΠΑ), όπου φιλοξενούνται ανά δεκαπενθήμερο συγγραφείς από την Ελλάδα και την Κύπρο, πραγματοποιώντας εργαστήρια δημιουργικής γραφής και φιλαναγνωσίας.
*Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ “ΤΑ ΜΕΤΕΩΡΑ” ΣΤΙΣ 12 ΙΟΥΛΙΟΥ 2024.
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!
