ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΨΑΡΡΗΣ
Η Οθρόδοξη Χριστιανική εκκλησία έχει θεσπίσει να εορτάζονται μια μέρα το χρόνο όλοι οι άγιοι, και όσοι φέρουν ονόματα και είναι γνωστοί, αλλά και όσοι παραμένουν άγνωστοι. Η ημέρα αυτή, Κυριακή, ονομάστηκε Κυριακή των Αγίων Πάντων και εορτάζεται μετά την Κυριακή της Πεντηκοστής. Την ημέρα αυτή εορτάζουν και όσοι άνθρωποι φέρουν ονόματα αγνώστων αγίων (Χρόνια πολλά σε όλους).
Ένας από τους ναούς που εόρτασε ήταν και ο παλιός κοιμητηριακός ναός των Αγίων Πάντων Καλαμπάκας που βρίσκεται πίσω από το ναό της Παναγίας και κάτω από το οστεοφυλάκιο αυτής. Είναι ένα όμορφο και ταπεινό εκκλησάκι.
Ο ναός είναι ρυθμού βασιλικής με ένα ξύλινο χώρισμα μεταξύ πρόναου και κυρίως ναού. Στο χώρισμα αυτό υπάρχουν παραθυράκια κλεισμένα με ξύλινα σταυρωτά πηχάκια (καφασωτά) με αποτέλεσμα να βλέπει κανείς από τον πρόναο προς τον κυρίως ναό αλλά όχι αντίστροφα. Ίσως ήταν είδος γυναικωνίτη. Ο κυρίως ναός βρίσκεται 3 σκαλοπάτια κάτω από τον πρόναο.
Η μοναδική είσοδος του ναού βρίσκεται προς βορρά και στον αριστερό λαμπά της αναγράφονται τα συντομογραφήματα:
«Α (ρχη) Π (ίστεως) Μ (υστηρίου) Θ (αύμα)
ΙΣ ΧΡ
ΝΙ ΚΑ
Θ (έα) Θ(εού) Θ(είον) Θ(αύμα)
Ε (λένης) Ε (ύρημα) Ε (βραίων) Έ (λεγχος)
Ρ (ύσεις) Ρ (ητόρων) Ρ (ητορεύουσι) Ρ (ήματα)
Χ (ριστός) Χ (ριστιανοίς) Χ (άριν) Χ (αρίζει)
Φ (ως) Χ (ριστού) Φ (αίνει) Π (άσι)
Τ (ούτον τον) Τ (ύπον) Δ (αίμονες) Φ (ρίττουσι)
Τ (όπος) Κ (ρανίου) Π (αράδεισος) Γ (έγονε)»
(Τα κεφαλαία γράμματα υπάρχουν, τα υπόλοιπα γράμματα από τις λέξεις τα πήρα από το βιβλίο του Τριαντάφυλλου Παπαζήση (Πολιτιστικός Τουριστικός Οδηγός Επαρχίας Καλαμπάκας).
Κτίστηκε το 1761 και ιστορήθη το 1766 από τους καλαριτινούς αυτάδελφους αγιογράφους Στέργιο και Ιωάννη. Αυτό αναφέρει η παρακάτω κεφαλαιογράμματη επιγραφή: «Ηγέρθη εκ βάθρων ο Θείος ούτος και πάνσεπτος ναός επ’ ονόματι των Αγίων Πάντων, εν έτει σωτηρίω α.ψ.ξ.στ. αρχιερατεύοντος του θεοφιλεστάτου και λογιωτάτου επισκόπου, της αγιωτάτης επισκοπής ταύτης Σταγών κυρίου Παρθενίου και προϊσταμένου εν τω κλίρω του αιδεσιμωτάτου Σακελλαρίου της αυτής επισκοπής και χώρας Σταγών παπά κυρ Διαμάντη δια χειρών στερεγιού και Ιωάννου των αυταδέλφων και αγιογράφων της χώραες καλαρίτες». Τα γράμματα στις τρεις τελευταίες σειρές της επιγραφής είναι μικρά και λευκά, στις πρώτες σειρές κεφαλαία. Επιγραφές υπάρχουν και στο ιερό.
Μικρά παράθυρα υπάρχουν στο βόρειο και στο νότιο τοίχο του κυρίως ναού.
Οι τοιχογραφίες έχουν πάνω τους ένα μπλε-λουλακί επίστρωμα. Ίσως το έβαλαν για να τις προστατέψουν. Φέτος είδα νέες τοιχογραφίες-στηθάρια, γύρω-γύρω στο πάνω μέρος του ναού.
Το τέμπλο είναι ξυλόγλυπτο με 4 δεσποτικές εικόνες. Η εικόνα των Αγίων Πάντων είναι καινούργια. Τα Βημόθυρα της Ωραίας Πύλης έχουν αφαιρεθεί και τοποθετηθεί στην προσκομιδή του Ναού της Παναγίας. Ο Ν. Βέης και άλλοι αναφέρουν ότι υπήρχε και εικόνα των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης του 1790 με αφιέρωση. Τι απέγινε αυτή η εικόνα είναι άγνωστο. Το ξύλινο ταβάνι είναι πρόσφατο.
Η υγρασία και ο μη αερισμός καταστρέφουν τοιχογραφίες – αγιογραφίες, εικόνες και τέμπλο. Κάτι πρέπει να γίνει και γι’ αυτόν το ναό που (υπο) μένει ταπεινός και καταφρονεμένος, πριν, τα πάντα – όλα, καταστραφούν και είναι κρίμα.
Σ’αυτό τον Ιερό Ναό χθες, Σάββατο 18 Ιουνίου 2022, παραμονή της εορτής των Αγίων Πάντων το απόγευμα τελέστηκε ο Εσπερινός μετά αρτοκλασίας από τον π. Ελευθέριο Κουκουράβα. Σήμερα το πρωί Κυριακή 19 Ιουνίου 2022 ημέρα της εορτής ψάλθηκε ο Όρθρος και τελέστηκε η Θεία Λειτουργία.
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!
