Πέρασαν 80 χρόνια από εκείνη την ημέρα της 11ης Φεβρουαρίου του 1943 που συντελέσθηκε ένα ακόμα ηρωικό έπος στην ελληνική ιστορία: η μάχη της Οξύνειας (Μερίτσας) Καλαμπάκας.
Οι διηγήσεις της μητέρας μου, 17χρονης κοπέλας τότε, σχετικά μ’ αυτό το δραματικό γεγονός, έμειναν βαθιά χαραγμένες στο μυαλό και στην ψυχή μου και αναδύονταν κάθε φορά που περνούσα από τη θέση «Τσολιάς» όπου έλαβε χώρα η μάχη. Όλοι οι Οξυνειώτες αυτής της ηλικίας θυμούνται τα γεγονότα. Οι υπόλοιποι όμως Έλληνες, συνεπαρμένοι από τη δίνη και τις παθογένειες του εμφυλίου που ακολούθησε, δεν έχουν γνώση αυτού του θαυμάσιου συμβάντος της πρώτης μάχης αντίστασης των Ενωμένων Ελλήνων Ανταρτών εναντίον των κατακτητών.
Αυτό το κενό ήρθε να καλύψει ο Οξυνειώτης ιστορικός συγγραφέας Ευθύμιος Παπαχρήστος με το βιβλίο του «Η μάχη της Οξύνειας (Μερίτσας) το 1943. Η πρώτη νικηφόρα μάχη της Εθνικής Αντίστασης. Ιταλική επιδρομή, λεηλασία, βομβαρδισμός και πυρπόληση της Οξύνειας με βάση και τα ιταλικά αρχεία».
Ο κ. Παπαχρήστος στηριγμένος σε αυτόπτες μάρτυρες, βιωματικές εμπειρίες και αφηγήσεις πρωταγωνιστών αυτού του κορυφαίου γεγονότος, αλλά και στοιχεία από την έρευνα ιστορικών ιταλικών αρχείων, έδωσε ανάγλυφα και με συγγραφικό ταλέντο τι συνέβη εκείνη τη μοιραία για τους Ιταλούς ημέρα της μάχης, ώστε ο αναγνώστης να ζήσει ωσεί παρών τα δρώμενα εκείνης της εποχής. Σ’ αυτό συντελούν και οι φωτογραφίες του χώρου όπως π.χ. του σιδηροδρομικού σταθμού Οξύνειας, κοντά στον οποίο διαδραματίσθηκαν τα γεγονότα.
Ο Ευθύμιος Παπαχρήστος κατάφερε να αρθεί πάνω από τις δυσκολίες που παρουσιάζει η συγκεκριμένη εποχή με την ώξυνση των παραταξιακών παθών που ακολούθησε (Δεξιοί – Αριστεροί) και μπόρεσε να ιδεί τα πάντα με το αντικειμενικό μάτι του ιστορικού που μένει στην ιστορική αλήθεια, στην ουσία της ιστορίας. Καταφέρνει λοιπόν μέσα από το πόνημά του αυτό να αναδείξει ότι η φυλή μας εξακολουθεί να διαπνέεται από πανάρχαιες αρετές, που τις βρίσκουμε ξεφυλλίζοντας την ιστορία των προγόνων μας: φιλοπατρία, αγωνιστικό πνεύμα, συλλογικότητα στις δύσκολες στιγμές, ανθρωπιά, αλληλεγγύη, σεβασμός στους νεκρούς, εύστοχος σχεδιασμός στην αντιμετώπιση των εχθρών. Το στενό των Θερμοπυλών έδωσε στους Χασιώτες αρχηγούς το βασικό σχεδιασμό για την επιλογή της τοποθεσίας διεξαγωγής της μάχης και το αγωνιστικό φρόνημα των Σπαρτιατών ενέπνευσε τους απλούς ανθρώπους της περιοχής να αναλάβουν έναν υπεράνθρωπο για τις δυνάμεις του αγώνα, που είχε ως αποτέλεσμα τη συντριπτική ήττα των Ιταλών αλλά και το Ολοκαύτωμα της μαρτυρικής Οξύνειας με όλες τις συνακόλουθες συνέπειες.
Η μάχη της Οξύνειας αποτέλεσε το πρώτο δυνατό χτύπημα στο υπαγάστριο των κατακτητών και εκείνο που άλλαξε την πορεία τους στην περαιτέρω αντιμετώπιση του ορεινού όγκου των Χασίων και όχι μόνο.
Το έργο του κ. Ευθυμίου Παπαχρήστου είναι ένα πρωτοπόρο και θαυμάσιο ιστορικό ντοκουμέντο γραμμένο με μεστό και γλαφυρό λόγο και ταυτόχρονα ευχάριστο για κάθε Έλληνα αναγνώστη που θα ήθελε να ξέρει ποιοι μάτωσαν να βάλουν τα θεμέλια της Ελευθερίας του για τα τελευταία 80 χρόνια που ζει με ειρήνη.
Καλοτάξιδο το βιβλίο του και είθε να κοσμεί κάθε ελληνική βιβλιοθήκη και να αποτελέσει έναυσμα για περαιτέρω έρευνα.
Δέσποινα Μπομπόκα – Κορκακάκη, φιλόλογος
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!
