Του Σεβ/του Μητροπολίτου κ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ (ΜΟΥΣΤΑΚΑ)
Ἡ ἑορτή τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Παναγίας μας εἶναι ἑορτή ἰσοστάσια μέ τή λαμπροφόρο Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας, γι’ αὐτό καί παλιότερα συνεορτάζονταν. Εὐαγγελισμός καί Ἀνάσταση μαζί, τώρα πλέον, μέ τό διορθωμένο Ἰουλιανό ἡμερολόγιο δέν συμπίπτουν ποτέ, λόγῳ τῆς διαφορᾶς τῶν δεκατριῶν ἡμερῶν.
Τί γιορτάζουμε τήν ἡμέρα αὐτή; Θά ἀπαντήσουμε μέ βάση τήν ἱερή ὁμολογία τῆς ἑορτῆς. Ἕνα μυστήριο «κεκρυμμένον», ἄγνωστο καί στούς ἀγγέλους ἐμπιστεύεται στή Ναζαρέτ ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριήλ στή μόνη ἀκήρατο Μαριάμ. Κάθε εὐσεβής Ἰσραηλίτισσα πίστευε πώς θά μποροῦσε νά γίνει ἡ μητέρα τοῦ Μεσσία. Ἡ Μαριάμ, ὅμως, βρέθηκε στά «μάτια» τοῦ Θεοῦ «Παναμώμητος» «μόνη ἐκλεκτή», «ἔμψυχη νεφέλη». Καί ἡ Παναγία μας, ἀσφαλῶς, γεννήθηκε μέ τό προπατορικό ἁμάρτημα, ἀλλά, ὅμως, μετά τόν Εὐαγγελισμό δέν εἶχε προσωπικά ἁμαρτήματα.
Ἡ Θεοτόκος Μαριάμ ἑτοιμάσθηκε ἀπό τό Θεό νά γίνει τό «Φωτοφόρο Παλάτι», γιατί μέσα «στήν ἄφθορη νηδύ» τῆς θά γινόταν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἡ σύλληψη καί στή συνέχεια γιά ἐννιά μῆνες ἡ κυοφορία τοῦ Θεοῦ-Λόγου τοῦ δευτέρου προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδος. Αὐτό τό μυστηριώδης συμβόλαιο τό εἶχε ὑπογράψει ἡ Παναγία Τριάδα τήν ἡμέρα τῆς πτώσεως τῶν Πρωτόπλαστων καί τώρα ἡ κόρη τῆς Ναζαρέτ μέ τόν Εὐαγγελισμό τῆς τό ἐξοφλεῖ!
Στόν Παλαιά Διαθήκη οἱ Προφῆτες «εἶδαν» τήν Παναγία μας ὡς Ὅρος ἀλατόμητο (Δανιήλ) ὡς Γεννήτρια Θεοῦ (Ἠσαΐας) ὡς πόκο ἔνδροσο (Γεδεῶν) ὡς Ἁγίασμα (Δαυίδ), ὡς πύλη κεκλεισμένη (Ἰεζεκιήλ), ὡς ἔμψυχη Βάτο, Στάμνα (τοῦ μάννα) (Μωυσῆς), θρόνο καί κλίμακα ὁ Ἰακώβ καί ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριήλ Κεχαριτωμένη! Οἱ προφητεῖες εἶναι ἐνδεικτικές, γιατί ὁλόκληρη ἡ Παλαιά Διαθήκη ὅδευε πρός τή γέννηση τῆς Μαριάμ μέ τήν ὁποία θά παρέδιδε τή σκυτάλη στήν Καινή Διαθήκη. Στό σταῦλο τῆς ἀνθρώπινης ἁμαρτίας μέχρι τή γέννηση τῆς οἱ ἄνθρωποι δέν ἄφησαν ἄλλη ἁμαρτία πού νά μήν τήν κάνουν. Καί στό Περιβόλι τοῦ Θεοῦ κάθε χρόνο ἄνθιζε καί ἕνα, κάθε φορά πιό εὐῶδες ἄνθος. Τό εὐωδέστερο καί τελευταῖο ἦταν ἡ Παναγιά μας.
Ἄρα τήν ἡμέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριήλ ἀποκαλύπτει στήν κόρη τῆς Ναζαρέτ μία προαιώνια βουλή τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ γιά τόν ἄνθρωπο. Αὐτή τή «βουλή» μόνο ἡ Παναγιά εἶχε τίς προϋποθέσεις νά ἐκπληρώσει. Καί, ὅμως, δειλιάζει καί ἀπορεῖ: Πώς μποροῦν νά γίνουν ὅλα αὐτά πού διεμήνυε ὁ Ἀρχάγγελος; Καί ἡ ἀπάντηση εἶναι σαφής: «Θεός γάρ ὅπου βούλεται, νικᾶται φύσεως τάξις, φησίν ὁ ἀσώματος»!
Χαρᾶς εὐαγγελία. Ἡ ἀρχή τῆς σωτηρίας τῶν ἀνθρώπων εἶναι ἡ ἑορτή τοῦ Εὐαγγελισμοῦ. Ἐπειδή τήν ἡμέρα αὐτή ὁ Γαβριήλ στήν Παρθένο Μαρία ἀπό τόν οὐρανό ἐκόμισε τό Εὐαγγέλιο.
Σύμφωνα μέ τήν ἱερή ὑμνολογία σέ τί συνίστασται αὐτό; Παραθέτουμε τά ρήματα μόνο τῶν τροπαρίων πού θεολογικότατα ὑπογραμμίζουν τό γεγονός τῆς Σύλληψης τοῦ Θεοῦ – Λόγου: «συλλήψη Υἱόν τοῦ Ἀδάμ ἀρχαιότερον» , «τέξῃ γάρ Υἱόν, τόν πρό αἰώνων Θεόν», «οὐ φθαρῆς» καί «πάλιν μένεις Παρθένος». Αὐτό συνοπτικά μέσα ἀπό τά τροπάρια τῆς ἱερῆς ὑμνολογίας εἶναι τό «εὐαγγέλιο» τoυ Γαβριήλ πρός τή Θεοτόκο.
Ὁ Ἰησοῦς Χριστός γεννᾶται ἀχρόνως (προπάντων τῶν αἰώνων) ἐκ τοῦ Πατρός. Γεννᾶται ὅμως καί ἐν χρόνῳ ἐκ μητρός, μέ τήν εὐδοκία τοῦ ἀΐδιου Πατρός καί τή συνεργία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Μέ ἄλλα λόγια ὁ Θεός στό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ γεννᾶται ἀπό τό Πνεῦμα Του καί Μαρία τῆς Παρθένου. Ἔτσι ἡ Πανάμωμος Μαριάμ, χωρώντας στή γαστέρα τῆς Ἐκεῖνον πού δέν χωροῦν οἱ οὐρανοί, γίνεται ἡ Χώρα τοῦ Ἀχώρητου, γιατί, σαφῶς, ὁ Θεάνθρωπος εἶναι ἡ χαρά τῶν ζώντων. Εἶναι, ὅμως, καί ὁ Νέος Ἀδάμ καί ἡ Παναγία ἡ νέα Εὕα. Κατά λογική ἀλληλουχία εἶναι καί τοῦ κόσμου ἡ ἀνάπλαση.
Ξένο καί ἀπόρρητο τό θαῦμα τῆς σύλληψης. Μυστήριο μέγα! Ὁ τρόπος τῆς κενώσεως τοῦ Θεοῦ-Λόγου ἄγνωστος! Ὁ τρόπος τῆς συλλήψεως ἄφραστος! Τήν ἡμέρα τοῦ Εὐγγελισμοῦ ἡ Μαριάμ συλλαμβάνει στή γαστέρα τῆς τή Χαρά τοῦ κόσμου! Ὄντως ὁ Ἰησοῦς Χριστός εἶναι ἡ Χαρά τοῦ κόσμου, ἡ χαρά ὅλων ἐκείνων πού πιστεύουν στό ὄνομά Του καί ἡ χαρά αὐτή εἶναι μόνιμη στίς ὑπάρξεις τους!
Ἡ Παναγιά μας μετά τόν Εὐαγγελισμό γίνεται ἡ λύτρωση ὅλων τῶν ἀνθρώπων ἀλλά καί ἡ μοναδική τους σωτηρία. Ὑπέροχη αὐτή ἡ εἰκόνα τοῦ ὑμνογράφου. Μεγάλη ἡ ἑορτή τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Παναγίας μας. Μ’ αὐτήν ἀρχίζει τῆς σωτηρίας μας τό κεφάλαιο. Κι’ αὐτό τό «κεφάλαιο» κλείνει μέ τήν Ἀνάσταση τοῦ Θεανθρώπου. Οἱ δυό αὐτές γιορτές εἶναι ἰσοστάσιες.
Κι ἐμεῖς ψελλίζουμε γι’ αὐτά τά μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ, μή μπορώντας νά ἐννοήσουμε τό ἄφραστο θαῦμα, τά λόγια του Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ πρός τήν Παναγιά μας: Χαῖρε, ἡ Κεχαριτωμένη Μητέρα τοῦ Χριστοῦ κατά σάρκα καί πνευματική ὅλων μας μάννα.
