Μεγάλες καταστροφές έχουν προκαλέσει οι πυρκαγιές σε περιοχές της Αρκτικής, όπως στη Σιβηρία, την Αλάσκα, τη Γροιλανδία και τον Καναδά. Οι δορυφορικές εικόνες δείχνουν πως τα σύννεφα καπνού από τις πυρκαγιές, οι οποίες συχνά προκαλούνται από ξηρές καταιγίδες (χωρίς βροχή) σε ζεστό καιρό, φαίνονται από το διάστημα.
Παρόλο που οι πυρκαγιές είναι συνηθισμένες σε αυτή τη χρονική περίοδο, οι θερμοκρασίες ρεκόρ του καλοκαιριού και οι ισχυροί άνεμοι έχουν καταστήσει τις πυρκαγιές του φετινού έτους ιδιαίτερα καταστροφικές. «Αυτό που συμβαίνει είναι πρωτοφανές», λέει ο Mark Parrington, εμπειρογνώμονας για την καταπολέμηση των πυρκαγιών στην υπηρεσία παρακολούθησης της ατμόσφαιρας του Copernicus (Cams).
Ποιες περιοχές έχει επηρεαστεί;
Η Ανατολική Ρωσία και η Αλάσκα, τόσο εντός όσο και εκτός του Αρκτικού Κύκλου, έχουν πληγεί ιδιαίτερα. Ειδικότερα, η Ρωσική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Δασών αναφέρει ότι πάνω από 28 εκατομμύρια στρέμματα απομακρυσμένων δασών καίγονται επί του παρόντος σε έξι περιοχές της Σιβηρίας και των ανατολικών περιοχών. Ωστόσο, η Greenpeace της Ρωσίας αναφέρει ότι καίγονται περίπου 33 εκατομμύρια στρέμματα, περιοχή μεγαλύτερη από το Βέλγιο.
Η αιθαλομίχλη ανάγκασε αρκετές περιοχές να δηλωθούν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και ο καπνός περνάει σε μεγάλες πόλεις, καλύπτοντας τον ήλιο και κάνοντας δύσκολη την αναπνοή κάποιων ανθρώπων.
Ο καπνός από τις πυρκαγιές της Σιβηρίας έχει εξαπλωθεί ακόμη και στην Αλάσκα και σε τμήματα της δυτικής ακτής του Καναδά. Μάλιστα στην Αλάσκα, στις 31 Ιουλίου, 105 μεγάλες πυρκαγιές είχαν κάψει περισσότερα από 7 εκατομμύρια στρέμματα. Η πλειοψηφία των πυρκαγιών προκλήθηκαν από κεραυνούς, όπως αναφέρει δημοσίευμα του BBC.
Αλλά και η Γροιλανδία μάχεται με τις φλόγες στην Κεκάτα Κομουνία, κοντά σε μονοπάτι του Αρκτικού Κύκλου που είναι δημοφιλές για τους πεζοπόρους. Η περιοχή αντιμετωπίζει ένα κύμα καύσωνα, πράγμα που σημαίνει επίσης ότι ο πάγος της θάλασσας λιώνει με γρήγορους ρυθμούς. Και ο Καναδάς πλήττεται επίσης, καθώς μια μεγάλη πυρκαγιά στα βορειοδυτικά εδάφη, μέσα στον Αρκτικό Κύκλο, έχει κάψει τουλάχιστον 455 στρέμματα, αν και η περιοχή είναι πιθανό να είναι μεγαλύτερη.
Ποιος είναι ο αντίκτυπος;
Οι πυρκαγιές δεν έχουν μόνο επιπτώσεις στο έδαφος, καθώς απελευθερώνουν επιβλαβείς ρύπους και τοξικά αέρια στην ατμόσφαιρα. Ο καπνός είναι ορατός σε δορυφορικές εικόνες και διακρίνεται από τα σύννεφα σε μεγάλες περιοχές της Αρκτικής. Η NASA έχει εντοπίσει τους μεγατόνους των επιβλαβών σωματιδίων σε αυτόν τον καπνό και πού έχουν πάει. Οι δορυφορικές εικόνες παρακάτω δείχνουν τις πυρκαγιές ως κόκκινες κουκίδες. Η σφαίρα στα δεξιά δείχνει τη συγκέντρωση σωματιδίων μαύρου άνθρακα – ή αιθάλης – που απελευθερώνονται από τις πυρκαγιές.
Αυτή η αιθάλη μπορεί να είναι επιβλαβής για τον άνθρωπο και τα ζώα, καθώς εισέρχεται στους πνεύμονες και την κυκλοφορία του αίματος. Παίζει επίσης ρόλο στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Οι επιστήμονες της NASA λένε ότι η αιθάλη απορροφά το ηλιακό φως και θερμαίνει την ατμόσφαιρα. Εάν πέσει σε πάγο ή χιόνι, μειώνει την ανακλαστικότητα και μπορεί να παγιδεύει περισσότερη θερμότητα, επιταχύνοντας τη διαδικασία τήξης.
Οι πυρκαγιές συμβάλλουν επίσης στην κλιματική κρίση με την απελευθέρωση διοξειδίου του άνθρακα (CO2) στην ατμόσφαιρα. Έχουν απελευθερώσει περίπου 100 μεγατόνους διοξειδίου του άνθρακα μεταξύ της 1ης Ιουνίου και της 21ης Ιουλίου, σχεδόν το ισοδύναμο της παραγωγής άνθρακα του Βελγίου για το 2017.
Πόσο ασυνήθιστο είναι αυτό;
Αν και οι πυρκαγιές είναι συχνές στο βόρειο ημισφαίριο μεταξύ Μαΐου και Οκτωβρίου, η θέση και η ένταση αυτών των πυρκαγιών, καθώς και η διάρκεια τους ήταν ιδιαίτερα ασυνήθιστες, σύμφωνα με την Cams.
«Είναι ασυνήθιστο να βλέπεις πυρκαγιές αυτής της κλίμακας και διάρκειας σε τόσο μεγάλα γεωγραφικά πλάτη τον Ιούνιο», δήλωσε ο Parrington. «Αλλά οι θερμοκρασίες στην Αρκτική αυξάνονται με πολύ ταχύτερο ρυθμό από τον παγκόσμιο μέσο όρο και οι θερμότερες συνθήκες ενθαρρύνουν τις φωτιές να αναπτυχθούν και να επιμείνουν», πρόσθεσε.
Το εξαιρετικά ξηρό έδαφος και οι θερμότερες από τις μέσες θερμοκρασίες, σε συνδυασμό με τους ισχυρούς ανέμους, έχουν προκαλέσει την επιδείνωση των πυρκαγιών. Παράλληλα οι δασικές πυρκαγιές εισχωρούν βαθιά στο υπέδαφος και καίνε τύρφη, δηλαδή αποθέματα άνθρακα που εκπέμπουν αέρια του θερμοκηπίου. Οι παγκόσμιοι δορυφόροι παρακολουθούν τώρα ένα πλήθος νέων και συνεχόμενων πυρκαγιών μέσα στον Αρκτικό Κύκλο. Οι συνθήκες επιδεινώθηκαν τον Ιούνιο, τον πιο ζεστό Ιούνιο για τον πλανήτη που παρατηρήθηκε ποτέ.
Αξίζει αν σημειωθεί, ότι οι πυρκαγιές απελευθερώνουν άφθονο όγκο αποθηκευμένων στο παρελθόν αποθεμάτων διοξειδίου του άνθρακα και μεθανίου, άνθρακα δηλαδή που σε ορισμένες περιπτώσεις κρατήθηκε στο έδαφος για χιλιάδες χρόνια. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι αυτό είναι αποτέλεσμα ενός θερμότερου πλανήτη, όπου οι αυξημένες συγκεντρώσεις αερίων θερμοκηπίου οδηγούν στη περαιτέρω αύξηση της θερμοκρασίας. Πολλά από τα σωματίδια από τις πυρκαγιές αυτές τελικά θα φτάσουν σε επιφάνειες πάγου στα βόρεια και θα επιταχύνουν την τήξη.
Παράλληλα, οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν ένα θανάσιμο κίνδυνο για πολλά είδη, τα οποία δεν έχουν την δυνατότητα να διαφύγουν, ενώ ο επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου δασών της Ακαδημίας Επιστημών της Σιβηρίας Αλέξάντρ Μπριουχάνοφ επισημαίνει ότι για την πλήρη αποκατάσταση των δασών στο βόρειο τμήμα της Ανατολικής Σιβηρίας θα χρειασθούν τουλάχιστον 100 χρόνια.
Τι γίνεται για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών;
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έχει διατάξει το στρατό να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών στη Σιβηρία και σε άλλες ανατολικές περιοχές. Δύο περιοχές της Ρωσικής Ομοσπονδίας έχουν κηρυχθεί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.
Δεκάδες αεροσκάφη και ελικόπτερα με εξοπλισμό πυρόσβεσης έχουν σπεύσει για βοήθεια σε αυτές τις περιοχές. Τα αεροσκάφη του ρωσικού υπουργείου Άμυνας τύπου Il-76 που έχουν επιστρατευθεί για να συμμετάσχουν στο έργο της κατάσβεσης, πραγματοποιούν τουλάχιστον 20 πτήσεις ημερησίως, ενώ ελικόπτερα επιχειρούν κοντά στις κατοικημένες περιοχές.
Παράλληλα αεροσκάφη Antonov An-26 πέταξαν στην περιοχή του Ιρκούτσκ για να βομβαρδίσουν με ιδιωούχο άργυρο τα σύννεφα προκειμένου να βρέξει πάνω από τις πληγείσες περιοχές. Η Ρωσία έχει επιστρατεύσει και αλεξιπτωτιστές οι οποίοι πέφτουν σε δύσβατες περιοχές στο Κρασνογιάρσκ της Σιβηρίας, όπου δυσκολεύονται να φτάσουν οι επίγειες δυνάμεις.
Την ίδια στιγμή πολλοί κάτοικοι επέκριναν τις ρωσικές αρχές επειδή δεν έκαναν αρκετά για να αντιμετωπίσουν τις πυρκαγιές. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι υπέγραψαν μια αναφορά για πιο άμεση δράση, αφού οι ρωσικές αρχές δήλωσαν ότι δεν σχεδιάζουν να αντιμετωπίσουν τις πυρκαγιές σε απομακρυσμένες ακατοίκητες περιοχές, επειδή δεν αποτελούσαν άμεση απειλή για τους ανθρώπους.
Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι η πυρκαγιά της Παναγίας των Παρισίων στο Παρίσι έλαβε πολύ μεγαλύτερη προσοχή από τα μέσα ενημέρωσης σε σχέση με τις δασικές πυρκαγιές. «Θυμηθείτε πόσο γρήγορα διαδόθηκαν τα νέα σχετικά με την πυρκαγιά της Notre Dame; Τώρα είναι η ώρα να κάνετε το ίδιο και για τις πυρκαγιές των δασών της Σιβηρίας», δήλωσε χρήστης του twitter. «Ας μην ξεχνάμε ότι η φύση δεν είναι λιγότερο σημαντική από την ιστορία, πολλά ζώα έχουν χάσει τα σπίτια τους και πολλά από αυτά είναι νεκρά», ανέφερε ένας άλλος.
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!
