Στις 28 Οκτωβρίου 1704 πέθανε ο Τζον Λοκ, άγγλος φιλόσοφος, από τους πρωτεργάτες του εμπειρικισμού και φιλελευθερισμού.
Αρνήθηκε την ύπαρξη κάθε έμφυτης έννοιας, παρουσιάζοντας το ανθρώπινο πνεύμα σαν φύλλο χαρτιού, στο οποίο αποτυπώνονται τα πορίσματα της εμπειρίας. Διότι, αν υπήρχαν έμφυτες ιδέες, υποστήριζε ότι αυτές θα έπρεπε να είναι συνειδητές και στα παιδιά και στους αγράμματους και στους άγριους ακόμη. Ούτε και ηθικά αξιώματα έμφυτα υπάρχουν έλεγε. Όλες οι παραστάσεις του ανθρώπου προέρχονται ή από την εξωτερική εμπειρία ή από την εσωτερική αντίληψη ή ενδοσκόπηση. Επίσης, ο Λοκ πίστευε στην θρησκευτική ελευθερία και ανεξιθρησκία. Σύμφωνα με τις απόψεις του αυτές, έπρεπε να υπάρχει απόλυτη θρησκευτική ελευθερία συνειδήσεως και χωρισμός της εκκλησίας από το κράτος.
Θεωρούσε ότι η κοινωνία βασίζεται σ’ ένα συμβόλαιο και ότι ο μονάρχης οφείλει να υπακούει στους νόμους.
Αποφθέγματα του Λοκ:
• “Η ψυχή είναι άγραφος πίνακας (tabula rasa). Δέχεται ιδέες και γνώσεις από την εμπειρία.”
• “Αν ένας ηγεμόνας χρησιμοποιεί την εξουσία του εναντίον του λαού του, τότε ο λαός έχει το δικαίωμα να τον αντιμετωπίσει με Βία. Ο σωστός τρόπος για να αντιμετωπιστεί η παράνομη βία της εξουσίας είναι η ίδια η Βία.”
• “Σε κανέναν δεν επιτρέπεται να επιβουλεύεται την ζωή, την υγεία, την ελευθερία ή την ιδιοκτησία των άλλων”.
• «Η νομιμοποίηση του κράτους βασίζεται στη συναίνεση των πολιτών. Όταν παραβιάζει την εμπιστοσύνη των πολιτών χάνει τη νομιμοποίησή της και οι πολίτες έχουν το δικαίωμα να επαναστατήσουν».
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!
