Ο χρόνος διενέργειας των εκλογών είναι ο κρίσιμος παράγοντας για την κατανομή των εδρών.
Από τον χρόνο διενέργειας των εκλογών θα εξαρτηθεί, σε σημαντικό βαθμό, αν αυτές θα γίνουν με βάση την απογραφή του 2011 ή την τελευταία απογραφή του 2021, επισημαίνει η Καθημερινή.
Όπως αναφέρουν σχετικά πηγές του υπουργείου Εσωτερικών, αν οι εκλογές γίνουν μετά τον Φεβρουάριο, τότε δεσμευτικά θα γίνουν με βάση τα στοιχεία της τελευταίας απογραφής. Αν γίνουν πιο νωρίς, τότε είναι στη διακριτική ευχέρεια της κυβέρνησης να αποφασίσει αν θα προχωρήσει στην έκδοση του προεδρικού διατάγματος για διεξαγωγή τους με βάση τα αποτελέσματα της πρόσφατης απογραφής.
Η ημερομηνία – κλειδί είναι η 21η Φεβρουαρίου. Και αυτό γιατί, όπως αναφέρει στην «Καθημερινή», ο πρόεδρος της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, Θάνος Θανόπουλος, στις 21 Φεβρουαρίου του 2022 έγινε η τελευταία πράξη της απογραφής, που άρχισε το 2021.
Το Σύνταγμα (άρθρο 54, παράγραφος 2) προβλέπει ότι «ο αριθμός των βουλευτών κάθε εκλογικής περιφέρειας ορίζεται με προεδρικό διάταγμα με βάση τον νόμιμο πληθυσμό της περιφέρειας, που προκύπτει σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, από τους εγγεγραμμένους στα οικεία δημοτολόγια, όπως ο νόμος ορίζει. Τα αποτελέσματα της απογραφής θεωρείται ότι έχουν δημοσιευθεί με βάση τα στοιχεία της αρμόδιας υπηρεσίας μετά την πάροδο ενός έτους από την τελευταία ημέρα διεξαγωγής της».
Επί της ουσίας, από την 21η Φεβρουαρίου 2023 και μετά και εφόσον η ΕΛΣΤΑΤ έχει ανακοινώσει τα στοιχεία του νόμιμου πληθυσμού της χώρας, υποχρεωτικά οι εκλογές θα γίνουν με βάση τη νέα απογραφή. Σε διαφορετική περίπτωση, όπως αναφέρει κυβερνητική πηγή, υπάρχει ζήτημα ακυρότητας των εκλογών και ενστάσεων.
Σύμφωνα με τον κ. Θανόπουλο, στις 30 Δεκεμβρίου η ΕΛΣΤΑΤ πρόκειται να ανακοινώσει τα στοιχεία του νόμιμου πληθυσμού της χώρας. Πρόκειται για τα στοιχεία που δείχνουν ποιοι ψηφίζουν και πού ψηφίζουν. Δηλαδή, στην απογραφή κάθε πολίτης κλήθηκε να δηλώσει πού μένει μόνιμα αλλά και πού είναι δημότης και κατ’ επέκταση πού ασκεί το εκλογικό δικαίωμά του. Αμέσως μετά την ανακοίνωση των στοιχείων νόμιμου πληθυσμού, το υπουργείο Εσωτερικών μπορεί να προχωρήσει σε κατανομή των εδρών στις εκλογικές περιφέρειες με βάση τα νέα στοιχεία. Ο συνολικός αριθμός εδρών στη Βουλή δεν αλλάζει, θα παραμείνουν 300 και θα κατανεμηθούν στα κόμματα με βάση τα ποσοστά τους.
Πού θα υπάρξουν αλλαγές
Οι αλλαγές που θα προκύψουν αφορούν στην κατανομή των εδρών στις εκλογικές περιφέρειες: κάποιες πιθανώς θα χάσουν έδρες (με βάση τις υφιστάμενες εκτιμήσεις Α΄ Αθηνών, Α΄ Πειραιά, Θεσπρωτία, Καστοριά, Κοζάνη, Λακωνία, Αρκαδία, Μαγνησία, Φθιώτιδα και Χίος) και κάποιες άλλες πιθανώς θα ενισχυθούν (Ανατολικής Αττικής, Βόρειος, Νότιος και Δυτικός Τομέας Αθηνών, Α΄ και Β΄ Θεσσαλονίκης).
Κομματικά επιτελεία, νυν βουλευτές και στελέχη που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να κατέλθουν ως υποψήφιοι βρίσκονται σε «αναμμένα κάρβουνα», καθώς οι οριστικές ανακοινώσεις για τον νόμιμο πληθυσμό και η οριστικοποίηση του χρόνου των εκλογών μπορούν να επηρεάσουν καίρια τις πιθανότητες εκλογής ή μη.
Στις περιοχές που θα χαθούν έδρες επικεντρώνεται το ενδιαφέρον, καθώς σε επίπεδο πολιτικής επιρροής κάποιου κόμματος τα δεδομένα μπορούν να μεταβληθούν άρδην εάν, για παράδειγμα, σε μια περιφέρεια οι έδρες είναι τρεις και είναι μοιρασμένες δύο προς μία. Η απώλεια μιας έδρας από το κόμμα με το μεγαλύτερο ποσοστό διαφοροποιεί τις ισορροπίες σε τοπικό επίπεδο.
