Οι συνέπειες της εγκατάστασης αιολικών στον Ασπροπόταμο

Από το Χωροταξικό Πλαίσιο των ΑΠΕ (2008) και το νομοσχέδιο Επιτάχυνσης των ΑΠΕ (2009), ως το πρόσφατο νομοσχέδιο Χατζηδάκη (2020), μια σειρά νόμων, ρυθμίσεων και πολιτικών έθεσαν ως στόχο να μετατρέψουν τη χώρα μας σε «μπαταρία της Ευρώπης» δηλαδή σε ένα απέραντο εργοστάσιο ΑΠΕ.

Συγκεκριμένα για το νομό Τρικάλων και για την περιοχή του Ασπροποτάμου σύμφωνα με τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) έχουν γίνει δεκάδες αιτήσεις από ιδιωτικές εταιρείες, οι οποίες βρίσκονται σε διάφορα στάδια αδειοδότησης και αφορούν τη δημιουργία 33 αιολικών εργοστασίων συνολικής ισχύος 547,45 ΜW. Πρόκειται για απίστευτα μεγέθη καθώς αυτά αντιστοιχούν περίπου στο 20% της συνολικής εγκατεστημένης αιολικής ισχύος σε όλη τη χώρα.

Το Δίκτυο Φορέων Πολιτών για την Προστασία του Ασπροποτάμου αντιμετωπίζοντας τον ορατό κίνδυνο εγκατάστασης αιολικών εργοστασίων στα ορεινά του νομού Τρικάλων προσπαθεί να διαφωτίσει τους κατοίκους, γεωργούς, κτηνοτρόφους και ιδιοκτήτες γης για τις συνέπειες μιας τέτοιας εξέλιξης. Λίγοι έχουν καταλάβει τι πρόκειται να συμβεί, επειδή τα ΜΜΕ και η αιολική βιομηχανία προβάλλουν μόνο την θετική πλευρά των αιολικών αποκρύπτοντας τα σοβαρές επιπτώσεις που συνεπάγονται.

Η μαζική εξάπλωση των ΒΑΠΕ απειλεί την ακεραιότητα του ορεινού τοπίου στο όνομα της πράσινης ενέργειας, κατ’ αναλογία της μαζικής ανοικοδόμησης κατά τις τελευταίες δεκαετίες στο όνομα της οικονομικής ανάπτυξης, η οποία οδήγησε τελικά σε οικιστική υποβάθμιση. Αρκετοί πολίτες δεν έχουν καταλάβει πως η εξάπλωση των ΒΑΠΕ βάζει σε κίνδυνο το μέλλον των τελευταίων φυσικών περιοχών και συνιστά απειλή για την ποιότητα ζωής των ντόπιων κατοίκων καθώς και τον τουρισμό. Ένα άλλο μεγάλο θέμα είναι η επιβάρυνση του περιβάλλοντος από τις ανεμογεννήτριες. Δεν τις “φυτεύει” κανείς, όπως φυτεύει σπόρους. Κάθε τουρμπίνα χρειάζεται για αντίβαρο εκατοντάδες κυβικά μέτρα μπετόν μέσα στη γη. Αυτή η τσιμεντοποίηση μπορεί να έχει πολύ καταστροφικές συνέπειες για τα εδάφη μιας περιοχής. Τα αιολικά εργοστάσια όταν εγκαθίστανται σε απομακρυσμένες βουνοκορυφές απαιτούν εκατοντάδες έως χιλιάδες χιλιόμετρα νέων δικτύων υψηλής τάσης με αποτέλεσμα χιλιάδες κολόνες και χιλιόμετρα καλωδίων να κατακλύζουν τα βουνά. Τα νέα δίκτυα συνεπάγονται την περιβαλλοντική υποβάθμιση των περιοχών στις οποίες εγκαθίστανται και αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιών. Ένα ακόμη σημαντικό θέμα είναι η κατάληξη αυτών των βιομηχανικής κλίμακας εγκαταστάσεων αφού οι ανεμογεννήτριες έχουν μόνο 25 έτη ζωής και μετά αχρηστεύονται. Σύμφωνα με μελέτη του “Institut für Umwelt und Biotechnik” της Βρέμης, μέχρι το 2034 θα προκύψει η ανάγκη ανακύκλωσης περίπου 225 χιλ. τόνων υλικών πτερύγων ανεμογεννητριών. Έτσι με δεδομένο το μεγάλο κόστος (30.000 για αποσυναρμολόγηση της κάθε μίας) και την σχεδόν βέβαιη αδιαφορία των εταιρειών, αφού κανένας νόμος δεν υποχρεώνει τις εταιρείες να μαζέψουν τις ανεμογεννήτριες όταν λήξει ο κύκλος ζωής τους το πιθανότερο είναι ότι οι εταιρείες θα παρατάνε τις κατασκευασμένες από τοξικά μη ανακυκλώσιμα υλικά ανεμογεννήτριες να σαπίζουν στον τόπο που τις εγκατέστησαν και θα φεύγουν αφήνοντας τις περιοχές νεκροταφεία βιομηχανικών τεράτων. Η άποψη αυτή ενισχύεται από πολλές αναλύσεις που λένε ότι οι εγκαταστάσεις εξυπηρετούν τα ευκαιριακά συμφέροντα των επιχειρηματιών της αιολικής ενέργειας, που σπεύδουν να αξιοποιήσουν τα Ευρωπαϊκά κονδύλια ως νέοι αποικιοκράτες. Οι εταιρείες ανανεώνουν το ενδιαφέρον τους για αιολικές ”επενδύσεις” ανάλογα με τα προγράμματα επιδοτήσεων και δεν ενδιαφέρονται τι θα απογίνουν αυτές οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις όταν εξαντλούνται τα κονδύλια που τις επιδοτούν. Στην Ελλάδα έχουμε ήδη τα πρώτα εγκαταλελειμμένα αιολικά στην Εύβοια. Αυτό το μέλλον θέλουμε για τον τόπο μας;

Η αιολική βιομηχανία διαφημίζει τις σύγχρονες Α/Γ ως αθόρυβες και φιλικές για τα ζώα και τους ανθρώπους. Την ίδια στάση υιοθέτησε το ελληνικό χωροταξικό νομικό πλαίσιο των ΑΠΕ που επιτρέπει την εγκατάσταση τους σε αποστάσεις ακόμη και 500μ. από μεμονωμένες κατοικίες ακόμη και μικρούς οικισμούς. Ωστόσο, αυτόπτες μάρτυρες βεβαιώνουν ότι σε απόσταση έως και δύο χιλιομέτρων ο θόρυβος γίνεται αντιληπτός όταν βοηθάει η κατεύθυνση του ανέμου και ιδιαίτερα τη νύχτα που ο άνεμος δυναμώνει. Πηγή του προβλήματος είναι τα πτερύγια των α/γ που περιστρεφόμενα με μεγάλες ταχύτητες, προκαλούν ένα αεροδυναμικό ρυθμικό θόρυβο πολύ χαμηλών συχνοτήτων. Πρόσφατες ιατρικές μελέτες δείχνουν ότι οι υπόηχοι που δημιουργούνται από τη κίνηση του τεράστιου έλικα είναι περισσότερο, ή λιγότερο αντιληπτοί σε απόσταση χιλιόμετρων από τον άνθρωπο. αλλά και από τα περισσότερα ζώα. Σύμφωνα με μελέτες άνθρωποι που ζουν κοντά σε ανεμογεννήτριες βιώνουν αρρυθμίες, αύξηση της αρτηριακής πίεσης, ανεξήγητη νυχτερινή αφύπνιση, χτύπους στα αυτιά και εμβοές χαμηλής συχνότητας. Στη Γαλλία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν εκδοθεί και δικαστικές αποφάσεις που δικαιώνουν πολίτες που υπέστησαν προβλήματα υγείας από λειτουργία ανεμογεννητριών. Για πολλά είδη άγριων και οικόσιτων ζώων που αντιλαμβάνονται εντονότερα αυτούς τους υπόηχους τα πράγματα είναι πολύ σοβαρότερα, στρεσάρονται απίστευτα, μειώνεται η παραγωγικότητα των ζώων κτηνοτροφίας ενώ τα άγρια ζώα εγκαταλείπουν μόνιμα τους βιοτόπους τους, καθώς αυτοί έχουν ήδη επιβαρυνθεί από την αποψίλωση και τσιμεντοποίηση για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών. Επιπρόσθετα για τα πτηνά είναι επιβεβαιωμένο ότι η πρόσκρουση πουλιών από τις έλικες των Α/Γ οδηγεί σε θανάτους κυρίως αρπακτικών και σπάνιων ειδών. Το πρόβλημα εντοπίζεται πιο έντονα σε μεταναστευτικά περάσματα και περιοχές με πλούσια ορνιθοπανίδα, ακριβώς δηλαδή ό,τι διαθέτει γενικότερα η Πίνδος και ειδικότερα ο Ασπροπόταμος. Ιδιαίτερα δυσμενείς είναι οι συνέπειες και στη μελισσοκομία αφού οι υπόηχοι που παράγουν οι ανεμογεννήτριες εμποδίζουν την επικοινωνία των μελισσών μεταξύ τους και καταστρέφουν την ικανότητα προσανατολισμού τους, έτσι ώστε οι μέλισσες που πετούν σε αναζήτηση άνθεων να μην επιστρέφουν πλέον στην κυψέλη.

Οι κίνδυνοι ατυχημάτων από ανεμογεννήτριες δεν σταματούν εδώ. Τα πτερύγια τους που ζυγίζουν έως 30 τόνους είναι το πιο ευάλωτο μέρος τους καθώς μπορεί να σπάσουν είτε λόγω ακραίων καιρικών συνθηκών είτε λόγω φυσιολογικής φθοράς. Τα πτερύγια σε περίπτωσης σπασίματος έχουν εκσφενδονιστεί έως 400μ μακριά. Ο κίνδυνος πυρκαγιάς στο κιβώτιο ταχυτήτων είναι αρκετά σπάνιος αλλά όχι απίθανος λόγω των τεράστιων τριβών που αναπτύσσονται.

Πιο συχνά εκδηλώνονται πυρκαγιές από τις γραμμές μεταφοράς της ενέργειας, ένα πρόβλημα που έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις σε περιοχές με πολλά αιολικά πάρκα. Ένα φυσιολογικό φαινόμενο που παρατηρείται είναι η διαρροή λαδιών από τον κινητήρα της γεννήτριας λόγω μιας βλάβης ακριβώς όπως συμβαίνει και με το αυτοκίνητο μας. Μόνο που μία Α/Γ δέχεται τουλάχιστον 200 λίτρα ιδιαίτερα ενισχυμένων βαλβολινων στις οποίες περιέχονται αρκετά καρκινογόνα βαρέα μέταλλα. Ακολουθώντας τους νόμους της βαρύτητας τα λάδια αυτά θα εισχωρήσουν στο έδαφος και αργά η γρήγορα θα συναντήσουν τις ορεινές πηγές μας και πιθανότατα θα καταλήξουν στις καλλιέργειες και στα ποτήρια μας. Η υποβάθμιση των κορυφαίων ποιοτικά νερών μας μπορεί είναι πολύ πιθανή με καταστροφικες συνέπειες για την ζωή του ανθρώπου και των ζώων.

Ένα ιδιαίτερα αρνητικό μειονέκτημα της εγκατάστασης Α/Γ σε ένα τόπο είναι η δεδομένη τουριστική υποβάθμιση του. Για το δήμο Μετεώρων ειδικότερα, που ο τουρισμός έχει εξελιχθεί σε ναυαρχίδα της ανάπτυξης του, η εγκατάσταση αιολικών πάρκων στον πανέμορφο ορεινό μας όγκο, που θα πρέπει να σημειωθεί ότι θα είναι εύκολα ορατά από το βραχώδες Μετεωρίτικο σύμπλεγμα , είναι απλά απαγορευτική. Όσο η ποιότητα ζωής στις πόλεις υποβαθμίζεται, η ανάγκη απόδρασης στο φυσικό τοπίο θα γίνεται συνεχώς μεγαλύτερη. Εξάλλου το τοπίο, φυσικό και πολιτισμικό, είναι ο βασικός πόλος έλξης των Ελλήνων και των ξένων τουριστών στην πατρίδα μας που στηρίζουν τις τοπικές οικονομίες στα νησιά και τελευταίως και σ τα ορεινά χωριά.

Έρευνα τουριστικών επιχειρηματιών οικοτουρισμού στη Γαλλία κατέδειξε την άμεση σχέση εγκατάστασης αιολικών και μείωσης του ενδιαφέροντος των τουριστών να επισκεφτούν την περιοχή. H Unesco έχει εκδόσει συστάσεις για την αποφυγή εγκατάστασης αιολικών σε περιοχές προστατευόμενης πολιτιστικής κληρονομιάς. Τελικά φαίνεται ότι στη χώρα μας που συνεχώς τονίζουμε τη σημασία του τουρισμού για την τοπική ανάπτυξη, δεν έχουμε σκεφθεί σοβαρά την αρνητική επίδραση που θα έχει η μαζική εγκατάσταση ανεμογεννητριών στην πιο σημαντική για πολλά χωριά του νομού μας οικονομική δραστηριότητα.

Οι εταιρείες αιολικής ενέργειας λόγω των αστρονομικών επιδοτήσεων για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών έχουν κάθε συμφέρον να εγκαταστήσουν όσο το δυνατό μεγαλύτερα αιολικά εργοστάσια στη χώρα μας και η πολιτική προώθησης των ΑΠΕ έχει διαμορφωθεί τυφλά υπέρ της μαζικής εγκατάστασης ΑΠΕ αγνοώντας τις συνέπειες εγκατάστασής τους. Η χώρα μας η οποία σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat έχει σχεδόν καλύψει τον στόχο που θέτει η Ε.Ε για παραγωγή πράσινης ενέργειας με τις υπάρχουσες εγκαταστημένες ΑΠΕ (η Ελλάδα απέχει μόνο 0,6% από τον ετήσιο στόχο της τη στιγμή που η Γαλλία απέχει 2.2% και η Γερμανία 0,8%) θα υποχρεωθεί να θυσιάσει το φυσικό περιβάλλον πολλών περιοχών της προκειμένου να πραγματοποιηθούν επενδύσεις ξένων εταιρειών που θα παράγουν ενέργεια για να καλύψουν τους στόχους άλλων ευρωπαϊκών χωρών και τα επενδυτικά συμφέροντα ξένων εταιρειών. Στην πραγματικότητα μέσα από τις συμφωνίες για εγκατάσταση αιολικών συμφωνείται στην ουσία η παραχώρηση των βουνών και των δασών μας, κατ’ επέκταση και η διαχείριση των πηγών και υδάτινων πόρων, σε ιδιώτες επενδυτές που θα έχουν το δικαίωμα να αποκλείσουν την πρόσβαση των πολιτών στις περιοχές και τις πηγές αυτές. Οι τοπικές κοινωνίες μέσα από αυτές τις συμφωνίες χάνουν το δικαίωμα να αποφασίζουν για τη γη τους και τον τόπο τους.

Στοιχεία από έρευνες και δικαστικές αποφάσεις άλλων χωρών σχετικά με τις καταστροφικές συνέπειες των ΒΑΠΕ στην γεωργία, την κτηνοτροφία, την μελισσοκομία, τον τουρισμό και γενικότερα στο περιβάλλον και την ζωή ενός τόπου είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου κατόπιν συνεννόησης με μέλη του Δικτύου Φορέων Πολιτών για την Προστασία του Ασπροποτάμου. .

Πατήστε στον παρακάτω σύνδεσμο για να υπογράψετε το ψήφισμα ενάντια στην εγκατάσταση αιολικών στον Ασπροπόταμο save_aspropotamos