Μια νέα κατάσταση, απόρροια της ραγδαίας ανάπτυξης καταλυμάτων βραχυχρόνιας εκμίσθωσης, η οποία σχεδόν εξαφάνισε τις διαθέσιμες κατοικίες για μακροχρόνιες μισθώσεις, , και της μικρής οικοδομικής δραστηριότητας βιώνουν οι Καλαμπακιώτες τα τελευταία χρόνια.
Αποτέλεσμα της εξέλιξης αυτής είναι η εκτόξευση των ενοικίων στην πόλη, καθώς υπάρχει μεγάλη ζήτηση και μικρή έως μηδενική κατά καιρούς προσφορά.
Τα γνωστά AirBnb μπήκαν στη ζωή μας πριν από την κρίση του κορωνοϊού και έχουν τριπλασιαστεί την τελευταία τετραετία, φθάνοντας σήμερα στα 750 περίπου καταλύματα.
Όλα αυτά τα χρόνια τα μισθώματα έχουν εκτιναχτεί, σημειώνοντας αύξηση που ξεκινά από 30% για διαμερίσματα από 70 τ.μ. και πάνω, και φτάνει έως 50% στα κάτω των 70 τ.μ. και στο 100% στις γκαρσονιέρες!
Πρόκειται δηλαδή για συνθήκες, στις οποίες δύσκολα μπορεί να ανταποκριθεί ένα ζευγάρι ή μία οικογένεια, καθώς ένα μεγάλο μέρος του μηνιαίου εισοδήματος αναλώνεται μόνο στο ενοίκιο, περιορίζοντας τις δυνατότητες του κάθε νοικοκυριού και κάνοντας απαγορευτικές όχι μόνο τις «πολυτέλειες» αλλά και τις έκτακτες ανάγκες.
Φυσικά και κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει κανέναν ιδιοκτήτη διαμερίσματος και κατοικίας για το ποσό που απαιτεί για μίσθωμα, ή για την απόφασή του να μετατρέψει την ιδιοκτησία του σε κατάλυμα, όμως διαπιστώνουμε ότι αυτή η κατάσταση έχει επηρεάσει την τοπική αγορά και την κοινωνία μας γενικότερα.
Οι αριθμοί «ζαλίζουν»
Ενδεικτικά παραδείγματα της εκτόξευσης των μισθωμάτων είναι ότι μία γκαρσονιέρα ή ένα μικρό διαμέρισμα των 50 τ.μ. περίπου σήμερα ενοικιάζεται από 200 έως 250 ευρώ τον μήνα (4-5 ευρώ/τ.μ.), ενώ για άνω των 80 τ.μ. διαμερίσματα τα μισθώματα ξεπερνούν κατά μέσο όρο τα 320 ευρώ (4 ευρώ/τ.μ. και άνω).
Αντίστοιχα, στα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης οι τιμές –πάντα κατά μέσο όρο- ανέρχονται στα 40 ευρώ τη βραδιά για δύο άτομα (σε 50 τ.μ. περίπου), στα 80 ευρώ για τέσσερα άτομα (σε 70 τ.μ. περίπου) και στα 200 με 250 ευρώ για έξι έως οκτώ άτομα (σε 100 τ.μ. και άνω).
Επικερδής λύση
Για πολλούς συμπολίτες μας τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης αποτελούν μία επικερδή λύση, στην οποία κάποιοι έχουν επενδύσει σοβαρά, καθώς δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που άτομα ή εταιρείες ανακαινίζουν, ενοικιάζουν ή αγοράζουν διαμερίσματα και σπίτια για να τα μετατρέψουν σε καταλύματα, φθάνοντας να διαθέτουν περισσότερα από πέντε, διαφορετικής δυναμικότητας και ποιότητας.
Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνα που κάναμε μιλώντας με συμπολίτες μας που διαθέτουν τέτοια καταλύματα, διαπιστώσαμε ότι ακόμη και φέτος, που η χρονιά τουριστικά δεν πήγε καλά (στο 40% κυμαίνεται η πτώση), η βραχυχρόνια εκμίσθωση είναι από οικονομικής πλευράς μακράν πιο συμφέρουσα από τη μακροχρόνια.
Διαφορετική περίπτωση οι επαγγελματικές μισθώσεις
Αντίθετα με τις μισθώσεις για κατοικίες, οι επαγγελματικές μισθώσεις δεν έχουν επηρεαστεί σχεδόν καθόλου τα τελευταία χρόνια, καθώς, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, δεν παρατηρούνται σημαντικές αυξήσεις στα μισθώματα εμπορικών καταστημάτων, γραφείων και αποθηκών.
Μάλιστα, ενώ η Κυβέρνηση έχει επιβάλλει πλαφόν 3% στις αυξήσεις για κάθε νέο συμβόλαιο, κάποιοι ιδιοκτήτες επιλέγουν να διατηρούν το ύψος του μισθώματος στα ίδια επίπεδα, στηρίζοντας τους επαγγελματίες της πόλης μας και ιδίως τους εμπόρους, που γενικά περνούν μία παρατεταμένη κρίση την τελευταία δεκαετία.
Στην Καλαμπάκα, όπως είναι γνωστό, μακράν ακριβότερη οδός είναι η Τρικάλων, η οποία αποτελεί κεντρική αρτηρία της πόλης.
Όπως διαπιστώνουμε, διαθέσιμα καταστήματα υπάρχουν αρκετά, εδώ και αρκετά χρόνια, σε όλες τις εμπορικές οδούς.
Γενικά, οι τιμές κυμαίνονται από 250 και 300 ευρώ για οδούς εκτός της Τρικάλων, ανεξάρτητα από τα τετραγωνικά μέτρα, και ξεπερνούν σε κάποιες περιπτώσεις τα 800 ευρώ στην οδό Τρικάλων.
Διαπιστώσεις και μέτρα
Η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) αναφέρει ότι η όξυνση του προβλήματος του κόστους στέγασης είναι απόρροια της εκτεταμένης επενδυτικής εκμετάλλευσης της κατοικίας, της απόσυρσης από την αγορά ακινήτων που εξασφαλίζουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια και προορίζονται για πλειστηριασμό, καθώς και της υποτονικής δραστηριότητας στον κατασκευαστικό κλάδο για μακρά χρονική περίοδο, η οποία δεν έχει επιτρέψει την ομαλή αναπλήρωση του αποθέματος ακινήτων.
Το τελευταίο το διαπιστώνουμε και στην Καλαμπάκα, όπου, παρά τις αντίθετες προβλέψεις που γίνονταν προ δεκαετίας, τα ανοικοδόμητα οικόπεδα είναι αρκετά, ακόμη και σε σχετικά κεντρικά σημεία της πόλης μας.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, οι τιμές ενοικίων στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 11,4% συγκριτικά με τον Ιούνιο του 2024, ενώ η Eurostat καταγράφει για το πρώτο τρίμηνο του 2025 στην ΕΕ αύξηση κατά 3,2% (συγκριτικά με το πρώτο τρίμηνο του 2024).
Τα ενοίκια στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών παρουσιάζουν το πρώτο τρίμηνο μετριοπαθείς αυξήσεις, οι οποίες κυμαίνονται συνήθως από 2% έως 9%, με εντονότερες πιέσεις σε Ιρλανδία, Πορτογαλία, Λιθουανία. Αντίθετα, η Ελλάδα (πρώτο τρίμηνο 10,5%), βρίσκεται στην απόλυτη κορυφή, με διψήφιες αυξήσεις που ξεπερνούν τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Όπως όλα δείχνουν, είναι επιτακτική η ανάγκη για ριζικές αλλαγές στην ακολουθούμενη πολιτική για την αύξηση της προσφοράς, καθώς, όπως αποδεικνύεται, τα μέτρα που λαμβάνονται τα τελευταία χρόνια δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα.
Όπως είχε προειδοποιήσει η ΠΟΜΙΔΑ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων), η ρύθμιση για τα κλειστά ακίνητα κατέληξε να είναι «δώρο-άδωρο», αποτρέποντας τη συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών από το να εκμεταλλευτούν τα κλειστά τους ακίνητα.
Παράλληλα, το επίδομα ενοικίου που θα δοθεί τον προσεχή Νοέμβριο, ένα κατά γενική ομολογία θετικό μέτρο, είναι πιθανό να προκαλέσει τελικά κι άλλες αυξήσεις των ενοικίων, διότι κάποιοι ιδιοκτήτες θα θελήσουν να καρπωθούν μέρος της επιστροφής αυτής, όταν προβούν σε ανανεώσεις των μισθωτηρίων τους, γνωρίζοντας ότι ο μισθωτής θα εισπράττει έως 800 ευρώ τον χρόνο.
Πάντως, η κυβέρνηση και το οικονομικό επιτελείο μελετούν την επανεξέταση των μέτρων, και πλέον αναμένουμε προσεχώς τις σχετικές ανακοινώσεις από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό στη ΔΕΘ.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΑΥΣΤΗΡΑ Η ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΜΕ ΟΠΟΙΟΝΔΗΠΟΤΕ ΤΡΟΠΟ
