Με το ημερολόγιο να μετρά αντίστροφα για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις, το άγχος μαθητών και γονέων κορυφώνεται, ώστε να ταξιδέψουν στον επόμενο σταθμό της ζωης τους. Την ίδια στιγμή, η είδηση του 34χρονού διδακτορικού φοιτητή που διαπληκτίστηκε με υπάλληλο σε πανεπιστημιακό χώρο έκανε τον γύρο του διαδικτύου, συνοδευόμενη από σχόλια μίσους για την ηλικία του.
Αλλά ποια είναι η «σωστή» ηλικία για σπουδές και για ποιον; Αν ξεπεράσεις αυτό το όριο, γίνεσαι πρόβλημα στη κοινωνία που σε θεωρεί κόστος, ενώ στην πράξη δεν την επιβαρύνεις; Στη κοινωνία που σιωπά και, τριάντα χρόνια μετά, παραμένει το ίδιο εξοντωτικό εκπαιδευτικό σύστημα; Ή στη κοινωνία που σιωπά και, δεκαπέντε χρόνια μετά, παραμένει το ίδιο εξοντωτικό οικονομικό σύστημα; Και εν τέλη στη κοινωνία της Αθήνας ή στη κοινωνία της επαρχίας; Δηλαδή ενώ οι νόμοι είναι ίδιοι, δεν είναι η ίδια κοινωνία; Και τελικά, ποια είναι αυτή η κοινωνία;
Έτσι λοιπόν, ένα δεκαοκτάχρονο παιδί, μαζί με τους γονείς του, και ενώ ήδη το κόστος λόγω των φροντιστηρίων είναι υψηλό καθώς το σύστημα παιδείας είναι ανεπαρκές, πρέπει να αποφασίσει πού και τι θα σπουδάσει, εφόσον επιλέξει αυτόν τον δρόμο. Την απόφαση βαραίνουν ο οικογενειακός προϋπολογισμός, οι επιθυμίες και τα «πρέπει», τα άρθρα για τα «επαγγέλματα του μέλλοντος», τα «SOS» των θεμάτων κ.ο.κ.
Ταυτόχρονα, έρχονται τα ευχετήρια βουλευτών, δημάρχων και φορέων, μαζί με δώρα, καλάθια και voucher για το «καλό ξεκίνημα» του νέου φοιτητή, την ώρα που οι ίδιοι δεν έχουν μεριμνήσει για την ασφαλή μεταφορά του, τη στέγη του ή την ποιότητα των σπουδών του.
Μπαίνοντας στη σχολή, με τα σημερινά ενοίκια και την έλλειψη φοιτητικών εστιών, το μέσο μηνιαίο κόστος είναι 900 ευρώ και ο φοιτητής αναγκάζεται να δουλέψει. Σε μια πολυτεχνική σχολή (5 έτη) τα δύο επιπλέον χρόνια είναι το ελάχιστο που απαιτείται για εργαστήρια, πτυχιακή, αλυσίδες μαθημάτων, όταν συνδυάζονται με δουλεία. Έτσι, από τα 18 φτάνεις στα 23 και με τα «δώρα» της ακρίβειας, στα 25. Εκεί σε περιμένουν αγγελίες βασικού μισθού που ζητούν μεταπτυχιακό. Στην Ευρώπη, αντίθετα, εργοδότες προσλαμβάνουν φοιτητές και τους εκπαιδεύουν οι ίδιοι. Κάνεις μεταπτυχιακό δύο ετών, φτάνεις στα 27, και άλλα 2 χρόνια πάλι δώρο και είσαι 29. Ύστερα, αποφασίζεις διδακτορικό με μια μικρή υποτροφία ή και εργασία και 4 χρόνια μετά είσαι 33.
Παράλληλα, άγχος, κατάθλιψη και κρίσεις πανικού σε σοβαρές μορφές, αυξάνονται. Η ολοκλήρωση της σχολής, που συχνά δεν αρκεί, το αβέβαιο εργασιακό μέλλον, το δυσβάσταχτο κόστος ζωής και η στεγαστική κρίση ασκούν τεράστια ψυχολογική πίεση στους φοιτητές.
Απέναντι σε όλα αυτά προβάλλεται ως λύση το «δημόσιο μη κρατικό» ή «κρατικό‑εταιρικό» πανεπιστήμιο, εκείνο το Γέιλ που «ήρθε, αλλά τελικά δεν ήρθε». Ο καθένας μπορεί να ρωτήσει ανθρώπους που ελέγχουν βιογραφικά: πόσο προτιμάται ένας απόφοιτος ΑΕΙ σε σχέση με απόφοιτο κολλεγίου ή ΙΕΚ και με τι μισθό προσλαμβάνεται; Επίσης, αν, εν τέλη προσλαμβάνεται κάποιος με αντίστοιχο πτυχίο ή κάποιος χωρίς πτυχίο που αρκείται στο βασικό μισθό, δουλεύει Σαββατοκύριακα και είναι ευχαριστημένος.
Και τι έγινε αν δουλέψεις Σαββατοκύριακα; Έπαθες κάτι;
Φτάνεις 50. Έχεις παιδί που είναι 18, κάπως βγαίνεις οικονομικά, ίσως με άγχος, μπορεί να έχεις και ένα airbnb, εδώ στην εξοχή «είναι ήσυχα τουλάχιστον». Ελπίζεις ή πιστεύεις σε σταθερότητα και πως κάτι θα αλλάξει. Χαίρεσαι με κανένα πανηγύρι, και καλά κάνεις, αφού έχεις πιεστεί αρκετά για να σπουδάσει το παιδί σου, ώστε να μπορεί να διεκδικήσει ένα καλύτερο μέλλον από εσένα, αλλά δυστυχώς είναι μάταιος κόπος, όσο αφήνεις την αλλαγή που περιμένεις σε κάποιον άλλον. Ίσως να κατηγορείς, επίσης. Τον θεσμό των Πανελλαδικών. Τους ιδιοκτήτες που αυξάνουν τα ενοίκια. Το κράτος που δεν χτίζει φοιτητικές εστίες. Και, εν τέλει, έναν 34 ετών φοιτητή για ένα φερόμενο χαστούκι. Και ο Αυγενάκης έριξε χαστούκι. Και ο Μπέος. Αυτούς όμως τους φοβάσαι. Ο φοιτητής είναι εύκολος. Ίσως κι εσύ θέλεις να του ρίξεις χαστούκι—ακόμη καλύτερα αν είναι 34 ετών ή αν λέγεται Ν. Ρωμανός, στον οποίο δεν επιτρέπουν να σπουδάσει, επειδή κατηγορείται ως τρομοκράτης από ένα αποτύπωμα. Στις υπογραφές της Σύμβασης 717 δεν υπήρχαν αποτυπώματα; Από την άλλη, ίσως να ευχαριστείς το πείσμα σου. Ίσως να ευχαριστείς τους δικούς σου. Ίσως να ευχαριστείς και τον Θεό που τα κατάφερες.
Αλλά εν πάση περιπτώσει, το παιδί σου βρίσκεται στο ίδιο εκπαιδευτικό σύστημα που ήσουν. Παράξενο που τριάντα χρόνια μετά δεν έχει αλλάξει τίποτα; Ή μήπως δεν είναι και τόσο παράξενο, όταν σιωπάς ή η δράση σου μένει στο πασχαλινό τραπέζι;
Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση κάνει ευρεία χρήση του «κοινωνικού αυτοματισμού», τακτική που μετατοπίζει το ενδιαφέρον από τη ρίζα του προβλήματος σε αποδιοπομπαίους τράγους και φανταστικούς εχθρούς ώστε να μπαζώσει τα βασικά προβλήματα. Για παράδειγμα, συζητάμε αν χρειάζεται πανεπιστημιακή αστυνομία ή όχι, την ώρα που τα πανεπιστήμια υποχρηματοδοτούνται, οι εστίες καταρρέουν, η δωρεάν σίτιση είναι για λίγους, τα μεταπτυχιακά ακριβαίνουν και οι προπτυχιακοί φοιτητές αναγκάζονται να δουλεύουν κάνοντας εκπτώσεις στο μέλλον και στην ψυχική τους υγεία.
Στο ίδιο πλαίσιο αποσιώπησης των βασικών προβλημάτων, η δημοτική αρχή Μετεώρων δεν έχει ζητήσει καμία δέσμευση και κανένα χρονοδιάγραμμα για τόσο για την αποκατάσταση της γραμμής όσο και την εφαρμογή σύγχρονων μέτρων ασφαλείας ETCS, GSMR σε όλο το μήκος της γραμμής Αθήνα – Καλαμπάκα, Βόλος – Καλαμπάκα, Θεσσαλονίκη – Καλαμπάκα όπως και του τροχαίου υλικού, των διαβάσεων κ.ο.κ ώστε η πόλη να γίνει εύκολα προσβάσιμη τόσο από φοιτητές όσο και από τουρίστες. Δεν έχει προωθήσει ποτέ το ζήτημα σε πανελλήνια κλίμακα και σε άλλους Δήμους, που υποφέρουν επίσης (δήμοι Αμφίκλειας-Ελάτειας, Τρικάλων, Αμυνταίου κλπ). Δεν έχει διεκδικήσει καμία περαιτέρω ανάπτυξη της σιδηροδρομικής σύνδεσης. Όταν η τοπική αρχή αδιαφορεί για υποδομές κλειδιά, ιδίως μετά τα Τέμπη, δεν πρόκειται απλώς για παράλειψη ή αδυναμία, και ειδικά όταν διαφημίζεται ότι βρίσκεται στα κέντρα αποφάσεων, αλλά για σκόπιμη πολιτική επιλογή σε βάρος του τόπου και των πολιτών του.
Από την άλλη, οι φοιτητικές, κινηματικές και πρωτοβουλιακές δράσεις που διεκδικούν ποιοτικές σπουδές, υποδομές, διαφάνεια, λογοδοσία, τείνουν να εξαλειφθούν μέσα από αισχρές νομοθετικές ρυθμίσεις από την τοπική αυτοδιοίκηση, τα πανεπιστήμια μέχρι τους εκλογικούς νόμους, περιορίζοντας ακόμη περισσότερο το δικαίωμα έκφρασης, διεκδίκησης, διαφορετικότητας και δημοκρατίας.
Μετά τις Πανελλαδικές, οι μαθητές θα αναπνεύσουν τη σταθερότητα της Ελλάδας, οι γονείς θα πληρώσουν τις συμβάσεις στη Hellenic Train και, ταυτόχρονα, θα ετοιμάσουν το παιδικό δωμάτιο που μάλλον θα ξαναχρειαστεί, (ότ)αν το παιδί επιστρέψει για μία οκτάμηνη σύμβαση, ούτε καν μόνιμη.
ΥΓ. Με υπογραφή του τότε αρμόδιου υπουργού Κώστα Αχ. Καραμανλή χαρίστηκαν σχεδόν 600 εκατ. στην Hellenic Train, ενώ σήμερα διαφημίζεται συμφωνία 360 εκατ. (πηγή: www.avgi.gr). Τώρα, όλοι ετοιμάζονται να υποστηρίξουν πως πίεσαν τη κυβέρνηση ή τη Ηellenic Τrain και έκαναν το χρέος τους για την πρόσφατη συμφωνία.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΦΟΥΦΙΚΟΣ
