Το φθινόπωρο είναι μια εποχή «βαριά» με ιστορικά γεγονότα. Το μεγαλειώδες ΟΧΙ, τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, η απελευθέρωση της Ελλάδας από τους γερμανούς κατακτητές, ο εμφύλιος που ακολούθησε. Σε τοπικό επίπεδο, η διαχείριση των δεινών της κατοχής, το ολοκαύτωμα της Καλαμπάκας, και των χωριών του ορεινού όγκου (όχι από τα ες-ες, αλλά από τον τακτικό γερμανικό στρατό – Βέρμαχ), η απελευθέρωσή της, η μάχη της Μερίτσας, η διαχείριση της σοδιάς το 1941, η συνθηκολόγηση και παράδοση της 24ης μεραρχίας του Ιταλικού στρατού «Πινερόλο», η απελευθέρωση των Τρικάλων, της Καρδίτσας, της Λάρισας δεν έγιναν από ένα νεφελώδες σώμα «ανταρτών», αλλά είχαν ονοματεπώνυμο. Αν είμαστε από την άλλη πλευρά της Πίνδου θα αναφέραμε τον ΕΔΕΣ. Εδώ υπήρξε το ΕΑΜ και ο ΕΛΑΣ.
Δυστυχώς πολλοί/ες ομιλούντες/σες σε αυτές τις εθνικές επετείους, και αγνοώντας τη ρήση του εθνικού μας ποιητή, έστω παραφράζοντάς την, «εθνικόν το αληθές», χρησιμοποιούν την αυτολογοκριμένη μνήμη, αποσιωπώντας τα υποκείμενα αυτών των ιστορικών γεγονότων. Μιλούν γενικά για «αντάρτες» ως να κατέβηκαν από τον άρη, ίσως γιατί τους σκιάζει ο άλλος Άρης!
Άλλοι ανακαλύπτουν «τις φρικώδεις επιπτώσεις των κομμουνιστικών ανταρτών…των συμμοριτών…και του ερυθρού παραπετάσματος» αρθρογραφώντας όχι με την ματιά ενός ιστορικού ερευνητή, αλλά με την προκατάληψη και το μένος ενός στρατοδίκη εκτάκτου στρατοδικείου ή ενός βασιλικού επιτρόπου.
Βέβαια αυτές οι αναφορές ενός απόστρατου?, απότακτου?, ιλάρχου?, επιλάρχου? άκαπνου στα πολεμικά δρώμενα της χώρας (εκτός από το αιματηρό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου του 67) θα ήταν φαιδρή αν δεν γίνεται επικίνδυνη καθώς δεν εκφέρει κρίσεις για τα γεγονότα του 1940 – 1949, αλλά αναφέρεται και σε καθημερινά «ταπεινά» ονόματα της περιόδου εκείνης.
Η σύγχρονη ιστοριογραφία, αποφεύγει τα ονόματα, ειδικά των απλών ανθρώπων, μένοντας και αναλύοντας τα ιστορικά γεγονότα. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν τα γεγονότα αυτά να μελετηθούν και να διδαχθούν στις νεώτερες γενεές, απαλλαγμένα από προσωπικές μαρτυρίες ή δυνατόν, ώστε να αμβλυνθούν τα πάθη στους νεώτερους, να υπάρξει αποδοχή της διαφορετικότητας του άλλου (πολιτική, θρησκευτική, κοινωνική, καταγωγής), να καλλιεργηθεί η ιδέα της συνύπαρξης και του συνανήκειν σε αυτή τη χώρα.
Διότι αν αρχίσουμε να απαριθμούμε ονόματα της περιόδου εκείνης ας μιλήσουμε και για τον ταγματάρχη Κασλά (ύψωμα 731), ο οποίος «έκανε το λάθος» να ενταχθεί στην άλλη μεριά και ο εθνικός τότε (βασιλικός) στρατός του έδωσε τα παπούτσια στο χέρι, περίεργο ο αγαπητός επίλαρχος δεν αναφέρθηκε ποτέ σε αυτόν! να αναφερθούμε στον ίλαρχο Μιχάλη Βαρδάνη (κόκκινο ίλαρχο τον ονόμαζαν επί χούντας), υποθέτω τον γνωρίζουν οι ίλαρχοι και επίλαρχοι της περιόδου, μηδέ του Μπόλαρη εξαιρουμένου (βλ. κίνημα της πιτζάμας, κατά Αβέρωφ) και πολλοί άλλοι ένθεν κακείθεν.
Διότι αν αρχίσουμε να απαριθμούμε για το «σιδηρούν παραπέτασμα» , πρέπει να μιλήσουμε και για τη Μακρόνησο, τη Γυάρο και τον Άι Στράτη, και για τα άλλα παραθεριστικά κέντρα του «εθνικού στρατού» . Θα πρέπει να μιλήσουμε για τα αμούστακα παιδιά τα καταδικασμένα σε θάνατο από το έκτακτο στρατοδικείο Τρικάλων (1946-49), βλ. Μαρούρα Κλιάφα, όπως επίσης και για τις παρακρατικές ομάδες που έδρασαν στη Θεσσαλική ύπαιθρο (βλ. ΕΕΕ – Μαρούλα Κλιάφα), όπως επίσης και το δίτομο έργο του Καλαμπακιώτη Λάζαρου Αρσ. Αρσενίου που καταγράφει με πλήθος ντοκουμέντων την Αντίσταση στη Θεσσαλία, τη μεταπτυχιακή εργασία του Αλέξανδρου Μούκα στο Πάντειο Πανεπιστήμιο για τους καταδικασθέντες δοσίλογους στη Θεσσαλία , την εξαιρετική εργασία «Memories of the Occupation in Greece» – επιμέλεια Ιάσονα Χανδρινού, την εξαιρετική επίσης μεταπτυχιακή εργασία του Βασίλη Καλόγερου «Ο ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΟΝ ΝΟΜΟ ΤΡΙΚΑΛΩΝ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΩΣ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ 1949» – Φιλοσοφική ΑΠΘ.
Τι χρείαν έχομεν μαρτύρων, παρά τον λόγο του Παναγιώτη Κανελόπουλου στη μνημειώδη ομιλία του για την Εθνική Αντίσταση: «Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος συνυφάνθηκε με μια μεγάλη καμπή στην παγκόσμια ιστορία. Οι πολυκομματικές δυτικές δημοκρατίες συμμάχησαν με τη Σοβιετική Ενωση, τη μητρόπολη του Κομμουνισμού, στην αντιμετώπιση του φασισμού και του ναζισμού… Δεν θέλω να κρίνω την ιδεολογία τους (την κομμουνιστική). Είναι μια ιδεολογία η οποία έχει ένα τόσο βαθύ και στέρεο βάθρο – Μαρξ και Εγκελς– ώστε δεν μπορούμε να μιλήσουμε για τον Κομμουνισμό, όπως μιλάμε για τον φασισμό ή για τον ναζισμό. Πρόκειται για ιστορικό γεγονός, το οποίο έχει βαθιές ρίζες, ενώ τα άλλα ήσαν επιφανειακά ολοκληρωτικά συστήματα, που απέβλεπαν σε πρόσκαιρους φοβερούς σκοπούς».
Βασίλειος Παππάς – εκπαιδευτικός
ΥΓ. ο γράφων προέρχεται από οικογένεια με δύο κατά τον επίλαρχο αντιμαχόμενους κλάδους. Εκ του πατρός βορειοηπειρώτης την καταγωγή (Άγιοι Σαράντα, εκ της μητρός (Πωγώνι Ηπείρου) με αναφορές έως την Τασκένδη . Αλήθεια τι ήθελε το «σιδηρούν παραπέτασμα» με το «έχω μια αδελφή κουκλίτσα αληθινή…»?
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!
