Την απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει άμεσα, εντός των επόμενων εβδομάδων, στην αλλαγή του εκλογικού νόμου στην Τοπική Αυτοδιοίκηση επιβεβαίωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την επίσκεψή του στο υπουργείο Εσωτερικών, με το σχέδιο νόμου, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της “political”, να έχει κλειδώσει ως προς τις βασικές του γραμμές.
Όπως υπογράμμισε ο κ. Μητσοτάκης, το σχέδιο της κυβέρνησης θα συζητηθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο στο τέλος του μήνα, ενώ, σύμφωνα με τον σχεδιασμό στο υπουργείο Εσωτερικών, τις επόμενες μέρες θα γραφτούν τα κείμενα, ενώ θα υπάρξει και μια άτυπη διαβούλευση με την ΚΕΔΕ και την Ένωση Περιφερειών, προτού ο νόμος βγει στη Δημόσια Διαβούλευση και πάρει τον δρόμο για τη Βουλή, μετά τα μέσα Φεβρουαρίου.
Υπογραμμίζεται ότι σημαντική προεργασία για τον νόμο των ΟΤΑ είχε γίνει και από την προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών και ειδικά από τον υφυπουργό Θεόδωρο Λιβάνιο, ο οποίος πλέον έχει μετακομίσει στο Μέγαρο Μαξίμου, όντας, όμως, σε ανοιχτή γραμμή με τον υπουργό Εσωτερικών Μάκη Βορίδη και τον αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών Στέλιο Πέτσα.
Κεντρική στόχευση της κυβέρνησης είναι να ενισχύσει την κυβερνησιμότητα των δήμων και των περιφερειών, η οποία επλήγη σημαντικά με τον νόμο «Κλεισθένη», που πέρασε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, επιφέροντας μια χαώδη κατάσταση σε πολλά Δημοτικά Συμβούλια, με ευμετάβλητες πλειοψηφίες και οριακές ισορροπίες.
Έτσι, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της «Political», οι κεντρικοί άξονες του νομοσχεδίου προβλέπουν ότι:
1. Χαμηλώνει ο πήχης νίκης από το 50+1%. Κεντρικό σενάριο είναι η επαναφορά στο 42% που ίσχυε με τον νόμο Παυλόπουλου για τις εκλογές του 2006. Το βασικό πλεονέκτημα του εν λόγω ποσοστού είναι πως έχει κριθεί συνταγματικό από το ΣτΕ. Έτερο σενάριο, με λιγότερες πιθανότητες, είναι το ποσοστό εκλογής από την πρώτη Κυριακή να είναι 40%, με απόσταση άνω των 5 μονάδων του πρώτου από τον δεύτερο.
2. Θα ισχύσει πλαφόν για την είσοδο μιας παράταξης στο Δημοτικό Συμβούλιο, προκειμένου να αποτραπεί το σενάριο υποψήφιοι που παίρνουν… 1% να εκλέγονται δημοτικοί σύμβουλοι. Τα δύο σενάρια που εξετάζονται είναι τα πλαφόν 3% ή 5%, με το δεύτερο να θεωρείται επικρατέστερο.
3. Ο δήμαρχος που θα κερδίζει τις εκλογές θα μπορεί να έχει πλειοψηφία 3/5 στο Δημοτικό Συμβούλιο, καθώς η κατανομή των Δημοτικών Συμβούλων δεν θα γίνεται στον πρώτο γύρο, αλλά μετά και το πέρας του δεύτερου. Σε περιπτώσεις εμφατικής νίκης, άνω του 60%, η κατανομή θα γίνεται με απλή αναλογική, ενώ, σε περίπτωση που το ποσοστό του νικητή είναι αρκετά μικρό στον πρώτο γύρο, π.χ. 25%, μπορεί οι έδρες να υπολείπονται κατά 1-2 της πλειοψηφίας στο Δημοτικό Συμβούλιο.
4. Θα μειωθεί ο αριθμός των δημοτικών συμβούλων, ειδικά στους μεγαλύτερους δήμους όπου παρατηρήθηκε «ξεχείλωμα» στη σύνθεση των συμβουλίων τα τελευταία χρόνια.
5. Αλλαγές θα υπάρξουν και για τα Τοπικά Συμβούλια που, με βάση τον νόμο «Κλεισθένη», προέκυπταν από ξεχωριστό ψηφοδέλτιο. Πλέον, θεωρείται πολύ πιθανό οι υποψήφιοι για τα Τοπικά Συμβούλια να ενσωματώνονται στα κεντρικά ψηφοδέλτια των υποψήφιων δημάρχων, σε διακριτό σημείο, με εξαίρεση τα πολύ μικρά δημοτικά διαμερίσματα.
Υπενθυμίζεται ότι για την αλλαγή του εκλογικού νόμου για τους ΟΤΑ απαιτείται απλή πλειοψηφία 151 βουλευτών και όχι ενισχυμένη 3/5 (180 βουλευτές), προκειμένου να τεθεί αμέσως σε εφαρμογή, αν και θεωρείται βέβαιο ότι η κυβέρνηση θα αναζητήσει ευρύτερες συγκλίσεις για το θέμα.
Σε κάθε περίπτωση, όπως υπογραμμίζει πηγή από το Μέγαρο Μαξίμου, η κατάργηση της απλής αναλογικής και στους ΟΤΑ ήταν ανειλημμένη προεκλογική δέσμευση του κ. Μητσοτάκη.
